به گزارش خبر۲۴، محمدحسن دهقانی،کارشناس مسائل استراتژیک در گفتوگو باخبر۲۴، در نظام بین المللی جدید که مبتنی بر یک نظم شبکه ای و بر اساس دو مولفه اصلی امنیت و منفعت ملی در حال شکل گیری است این دو قدرت بزرگ منطقهای در حال گسترش رابطه خود از لایههای سطحی به لایحههای عمیقتر سیاست هستند. به تعبیر معلمان علم سیاست این دو کشور در حال ارتقاء روابط خود از سطح تاکتیکی به سطح راهبردی و استراتژیک هستند.
حال سوال اصلی در این خصوص این است که ، آیا این توافق خطری برای غرب محسوب میشود یا خیر ؟
در این رابطه سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه با اشاره به پیمان مشابهی که مسکو با پیونگیانگ در سال گذشته امضا کرد، گفت: «این توافق، مانند معاهده ما با کره شمالی، علیه کسی نیست.» یعنی به عقیده روسیه خیر .
یکی از اصلی ترین بندهای این توافق نامه ، بنده مربوط به “دفاع متقابل” بود که هر دو کشور متعهد شدند در صورت نیاز در شرایط خاص امنیتی و نظامی به کمک یکدیگر بیایند. این امر فوراً زنگ خطر را در واشنگتن، کییف، سئول و فراتر از آن به صدا درآورد.
این مسئله زمانی حالت جدی به خود میگیرد که همواره تحلیگران غربی از نقش ایران و کره شمالی در جنگ اوکراین ابراز نگرانی کرده و بنا به نظر آنان در مقاطع مختلف تسلیحات ایرانی و کره شمالی باعث پیروزیهای پیدرپی در جبهه اوکراین گردیده است . بر اساس این نگاه ترسهای غرب کاملا موجه است.
در این رابطه، الکساندر گابویف، مدیر مرکز اوراسیا کارنگی روسیه، به اسکای نیوز گفت: «اصل مهم سازماندهی سیاست خارجی روسیه اکنون پیگری جنگ این کشور در اوکراین است.» این جمله یعنی زین پس نقش ایران در جنگ با اوکراین پررنگ تر میشود ؟ یا براساس توافق در صورت درگیری احتمالی ایران، روسیه به حمایت از جمهوری اسلامی اقدام میکند ؟
آمریکا و انگلیس پیش از این تهران را متهم کردهاند که موشکهای بالستیک و پهپادها را برای استفاده علیه اوکراین در اختیار مسکو قرار داده است. روسیه و ایران این ادعا را بارها رد کرده اند .
اما حوزهی دفاعی مسئله ایست که دو کشور در نتیجه این مشارکت جدید بسیار پر رنگ دیده شده است . گابویف آن را «گل بود به سبزه نیز آراسته شد» توصیف میکند، بر این اساس همکاریهای استرراتژیک نزدیکتر و عمیق تر خواهد شد. او میگوید : ” همکاری واقعی «مشت نمونه خروار»، جایی که روسیه پهپادها را خریداری میکند و سلاحها و موشکها و انواع سلاحهایی را که برای میدان نبرد در اوکراین نیاز دارد، طراحی میکند».
بر این اساس بسیاری از نظریه پردازان و سیاست مدارن غربی زمان و مَفاد این توافقنامه را تابع روی کارآمدن ترامپ در آمریکا و تغییر و تحولات جدید منطقهای میدانند که هر دو کشور ایران و روسیه برای تقویت هژمونی خود نیاز به این توافقنامه داشتند ، حال باید به این نکته نیز توجه داشت که این اولین باری نیست که ایران و روسیه توافق نامه امنیتی امضاء میکند چرا که در گذشته نیز سابقه این امر وجود داشته و در حقیقت این توافق تمدید توافق قبلی البته با گنجاندن مواد جدید براساس تحولات جدید داخلی هر دو کشور و همچنین نظم جدید منطقه ای و بین المللی شکل گفته است .
دراین رابطه دیمیتری پسکوف، سخنگوی ولادیمیر پوتین گفته : «اجازه دهید نظریه پردازان توطئه خودشان را سرگرم کنند.»
در حقیقت پیام این پیمان یادآوری دقیق به غرب است که نظم جهان در حال تغییر است و از نظر مسکو و تهران ، نظم جهانی مبتنی بر قوانین تحت رهبری آمریکا ، دیگر کارایی نداشته و در حال فروپاشی است.
به طور کلی در روابط بینالمل هر کشوری از دریچه آنچه که آن کشور میتواند در میدان منافع ملی اثر گذار باشد ،ارزیابی میشود. حال این منافع تنها جنبه امنیتی نداشته و میتواند خود را در عرصههای اقتصادی به خصوص تحریم های یکجانبه علیه دو کشور ایران و روسیه به خوبی خود را نشان دهد ، وجود بندهای متعدد اقتصادی و سرمایه گذاری های گوناگون خود مبیین این امر است .
یکی دیگر از فواید این توافق متحد شدن باشگاه مخالفین نظم یکجانبه آمریکایی است، رهبران ایران و روسیه در سالهای اخیر بارها به این نکته اشاره کرده اند که جهان باید به سمت ایجاد نظام چندقطبی، فارغ از امپریالیسم غربی و هژمونی آمریکایی در حال حرکت است . آنها با امضای این توافقنامه نشان داداند بهرغم اقدامات آمریکا وغرب برای منزوی ساختن ایران و روسیه، اما تلاشهایشان نتیجه نداشته و منجر به مستحکم شدن این رابطه در سطوح استراتژیک، امنیتی و اقتصادی گردیده است .
در پایان باید یادآوری کرد استراتژی دشمنان مردم ایران جهت مقابله با قدرتیابی و تثبیت روز افزون آن همواره منزوی کردن ایران درحوزهای ژئوپلیتیک، ژئو استراتژیک و اقصادی بوده است. اما آنچه به وضوح قابل مشاهده است، این سیاست میتواند با راهبرد تولید قدرت در حوزههای مختلف ذیل امضاء و اجرایی توافقنامههای راهبردی با سایر قدرتهای دنیا و اجرایی کردن پیش از پیش سیاست همسایگی بهخصوص در حوزههای اقتصادی، باعث شکست و نگرانی دشمنان مردم گشته و اجرایی شدنش روز به روز باعث تحقق ثمرات بیشتر در زندگی جاری مردم گردد .