به گزارش خبر ۲۴؛ خبرگزاری فرانس ۲۴ در تحلیلی نوشته است: نسل Z، نسلی که در عصر اینترنت رشد کرده، در هفتههای اخیر در چندین کشور جنوب جهانی (Global South) در صدر اعتراضات ضد دولتی قرار گرفته است. ماداگاسکار و مراکش تازهترین کشورهایی هستند که شاهد جنبشهای جوانان به رهبری این نسل بودهاند. این جنبشها با بهرهگیری از ابزارهای دیجیتال، خشم خود را نسبت به فساد، نابرابری و کمبود خدمات اجتماعی نشان میدهند.
خلاف تصور عمومی: نسل Z فعال و سیاسی است
تصور عمومی درباره نسل Z، بیتفاوتی و بیاعتمادی آنها به سیاست سنتی است، اما رخدادهای اخیر خلاف این فرض را نشان میدهد. رسانهها تصاویر جوانان را در خیابانهای کاتماندو (نپال)، جاکارتا (اندونزی)، رباط (مراکش) و آنتاناناریوو (ماداگاسکار) منتشر کردهاند که هدایت اعتراضات را برعهده دارند.
در مراکش، وزارت کشور اعلام کرده که در جریان اعتراضات سه نفر جان خود را از دست دادهاند. این اعتراضات بزرگترین اعتراضات چند سال اخیر این کشور به شمار میرود و علیرغم عدم صدور مجوز از سوی مقامات، به شهرهای جدید نیز گسترش یافته است.
در ماداگاسکار، جنبش اعتراضی تحت عنوان «Gen Z Madagascar» در شبکههای اجتماعی شکل گرفت و بیشتر متشکل از دانشجویان و جوانان است که خود را «صلحجو و شهروندمسئول» معرفی میکنند. برخلاف گذشته، این نسل برای اولین بار نقش فعال و مستقیم در اعتراضات سیاسی دارد.
شکلگیری اعتراضات به صورت خودجوش و غیرمتمرکز
به گفته کتاکندریانا رافیتوسون، استاد علوم سیاسی دانشگاه کاتولیک ماداگاسکار و نایب رئیس سازمان شفافیت بینالمللی، این جنبش به دلیل ماهیت افقی، خودجوش و غیرمتمرکزش بیسابقه است. برخلاف اعتراضات گذشته که توسط احزاب سیاسی، اتحادیهها یا شخصیتهای کاریزماتیک هدایت میشدند، این جنبش از طریق خشم جمعی جوانان در فضای دیجیتال شکل گرفت و هیچ رهبر مشخصی ندارد.
این ویژگی به جنبش قدرت نمادین میبخشد، زیرا هدف آن تصاحب قدرت سیاسی نیست بلکه ایجاد یک آینده قابل زیست برای جوانان است.
فرهنگ دیجیتال و ابزارهای نوین
نسل Z با بهرهگیری از فضای دیجیتال توانسته بخش بزرگی از جمعیت را سازماندهی کند. هشتگها، تصاویر تولیدشده توسط هوش مصنوعی، ویدئوهای کوتاه و طنز آنلاین ابزار اصلی این جنبشها هستند. برای مثال، پس از برکناری دولت ماداگاسکار توسط رئیسجمهور آندری راجولینا، پیشنهاد انتخاب کابینه جدید از طریق لینکدین به شدت مورد تمسخر جوانان اینترنتی قرار گرفت.
جنبشهای مشابهی در کشورهای آسیایی مانند نپال، فیلیپین، اندونزی، بنگلادش، سریلانکا و کنیا نیز در ماههای اخیر شکل گرفتهاند.
مطالبات و نگرانیها
اگرچه نحوه سازماندهی و ابزارها در مراکش و ماداگاسکار نوآورانه و متفاوت است، اما مطالبات آنها با اعتراضات گذشته همسو است: زندگی با کرامت بیشتر، توزیع عادلانه ثروت، و بهبود سیستمهای آموزش و بهداشت. جوانان میخواهند یک شایستهسالاری واقعی را تجربه کنند اما میدانند شانسها به نفع آنها نیست.
در ماداگاسکار، اعتراضات بر تضاد میان ثروت خانوادههای حاکم و وضعیت عمومی مردم تأکید دارد؛ بهعنوان مثال، هزینههای گزاف پروژههای دولتی مانند تلهکابین آنتاناناریوو در حالی که دو سوم جمعیت زیر دو دلار در روز زندگی میکنند، عامل تشدید اعتراضات است. در مراکش نیز، جوانان به هزینههای کلان بازسازی ورزشگاهها برای مسابقات جام ملتهای آفریقا و جام جهانی ۲۰۳۰ اعتراض دارند، در حالی که خدمات عمومی مانند آموزش و بهداشت ناکافی است.
تأثیر اعتراضات جهانی و نسل جوان
اعتراضات نسل Z در ماداگاسکار و مراکش نشاندهنده یک شکاف نسلی است. این نسل، برخلاف نسل پیشین که در انقلابهای ضد استعماری فعال بود، میبیند که وعدههای یک کشور مستقل با نهادهای کارآمد تحقق نیافته است. ارتباطات دیجیتال میان نسل Z در کشورهای جنوب جهانی باعث شده است که تجربیات یک کشور بر دیگری تأثیر بگذارد؛ برای مثال، اعتراضات نپال نقش کلیدی در شکلگیری جنبش ماداگاسکار داشته و به جوانان این کشور امید داد که میتوانند سرنوشت خود را تغییر دهند.
فرصتها و چالشها
نسل Z خلاق، جسور و توانمند است اما همچنان در معرض تفرقه و بهرهبرداری سیاسی قرار دارد. سوال مهم این است که آیا این جنبشها میتوانند از خشم جمعی به استراتژی سیاسی واقعی تبدیل شوند و از ادغام شدن در احزاب سنتی جلوگیری کنند؟
با وجود این، نسل Z توانسته با تغییر فضای بحث سیاسی و تأکید بر تحول بنیادین، حتی بدون برنامه سیاسی رسمی، تاثیرگذاری قابل توجهی داشته باشد. به گفته رافیتوسون، «این شورش گذرا نیست، بلکه یک تغییر نسلی عمیق است که در حال وقوع است و امروز ممکن است در سراسر جهان شاهد نقطه عطفی باشیم.»
-
اندازه متن
+
نظر شما در مورد این مطلب چیه؟