به گزارش خبر۲۴،بخش تعاون ایران با یک چالش وجودی روبهرو است: فاصله عمیق ارزشی و ساختاری با نیروی کار نسل Z. تحلیلها نشان میدهد این نسل، به دلیل نیاز ذاتی به شفافیت، چابکی در تصمیمگیری و هویتبخشی آنلاین، ساختارهای کند، بوروکراتیک و کمشفافیت تعاونیها را طرد میکند. اظهارات مدیران دولتی نیز این دیدگاه را تأیید کرده و ضرورت «شکستن قالبهای سنتی» و «نوآوری ساختاری» را به یک ضرورت استراتژیک تبدیل کرده است تا این بخش بتواند در رقابت با اکوسیستم استارتاپی، همچنان موتور محرک اشتغال باقی بماند.
پویایی بازار کار و انزوای ساختارهای تعاونی
بازار کار ایران در آستانه تحول ساختاری قرار دارد که نیروی کار آن، با محوریت «نسل Z»، دارای تفاوتهای بنیادینی در نگرش نسبت به کار، تعهد سازمانی و ابزارهای ارتباطی است. این تغییر پارادایم، تعاونیها را در یک موقعیت انفعالی قرار داده است.
مشکل «ارزشها»: دیجیتالیسم در برابر سنت اداری
ارزش محوری نسل Z، نه فقط در نوآوری فنی، بلکه در تفاوت نگرشها و ارزشها است، همانطور که احمد میدری، وزیر کار، اشاره کردهاند. این نسل به دنبال کار معنادار، تعادل کار و زندگی، و بستر فعالیت شفاف است. در مقابل، ساختار غالب تعاونیها از دید این نسل، با مشخصات زیر تعریف میشود.
بوروکراسی سنگین: فرایندهای طولانی و تصمیمگیریهای سلسلهمراتبی که با نیاز نسل Z به «چابکی و سرعت عمل» در تضاد است.
نبود شفافیت دادهمحور: علی رضادوست، رئیس اتاق تعاون استان تهران، این امر را به صراحت یک ضعف میداند. نسل جدید به جای اعتماد سنتی، به «داده و گزارش شفاف» اعتماد میکند. تعاونیهایی که نتوانند عملکرد مالی و مدیریتی خود را هوشمند و قابل ردیابی کنند، از دایره انتخاب این نسل خارج میشوند.
ضعف برندینگ و عدم ارتباط موثر رسانهای
یکی از دلایل اصلی که فرصتهای کارآفرینی تعاونیها به درستی به نسل Z معرفی نمیشود، ضعف در بازاریابی است. رضادوست به درستی اشاره میکند که تعاونیها «فاقد هویت رسانهای و برند اختصاصی» هستند. این در حالی است که این نسل بخش قابل توجهی از زمان خود را در فضای مجازی سپری میکند. فرصتهای استارتاپی و کسبوکارهای فردی با برندسازی قوی و روایتهای جذاب، جوانان را به سمت خود میکشند، در حالی که تعاونیها غالباً نامرئی باقی میمانند.
چشمانداز حکمرانی؛ دعوت به ریسکپذیری و شکستن قالبها
مقابله با این چالش نیازمند یک تغییر پارادایم در سیاستگذاریهاست.
مقامات دولتی نیز بر لزوم این تحول تأکید کردهاند.مالک حسینی، معاون توسعه کارآفرینی، با فراخوان به «شکستن قالبهای سنتی»، بر لزوم پذیرش نوآوری و خطرپذیری توسط ساختارها تأکید دارد. این بدان معناست که محیط کار باید از حالت کنترلمحور به محیط خلقمحور تغییر یابد.
میدری اعلام کرد که دولت چهاردهم بر «فراهم کردن زمینه برای بروز خلاقیتهای نسل Z» متمرکز خواهد بود و این امر با تقویت رویکرد «محلهمحوری» پیوند میخورد، که میتواند به شکلگیری گروههای خودیار و با منافع مشترک در مقیاس کوچک منجر شود.
تعاونیها باید «کمهزینه و سریع» باشند
به طور خلاصه، نسل Z به دنبال آن است که کارآفرین باشد، نه کارمند یک ساختار کند. اگر تعاونیها نتوانند خود را به مثابه «بستر کمهزینه، سریع و شفاف کارآفرینی» بازتعریف کنند، شکاف نسلی تبدیل به یک بحران مزمن در پایداری تعاونیها خواهد شد. چالش اصلی تعاونیها در جذب نسل Z، نه در ماهیت خودِ کار جمعی، بلکه در فناوری، فرهنگ مدیریتی و نحوه عرضه این فرصت به بازار کار نوین است.
نظر شما در مورد این مطلب چیه؟