به گزارش خبر۲۴، سقوط هواپیمای حامل رئیس ستاد کل نیروهای مسلح لیبی و دیگر فرماندهان نظامی همراه او در آنکارا، حواشی خبری و تفسیری فراوانی به دنبال آورده است.
علی یرلی کایا وزیر کشور ترکیه اعلام کرده که جعبه سیاه این هواپیمای سقوط کرده در دست بررسی است و درباره جزئیات و دلایل سقوط، به زودی اطلاع رسانی خواهد شد. اما تحلیلگران امنیتی منتظر کسی نمینشینند و به موضوعاتی اشاره میکنند که ظن دست داشتن نیروهای خارجی در این اتفاق مهم را تقویت میکند.
برخی از تحلیلگران بر این باورند که با توجه به حساسیتهای منطقهای در مورد همکاریهای توافق امنیتی – دریایی بین لیبی و ترکیه، ظن خرابکاری در سقوط جنگنده حامل فرماندهان وجود دارد. آنان انگشت اتهام را ابتدا به سوی یونان دراز کردند و سپس به این اشاره کردند که رژیم صهیونیستی نیز یکی از مهمترین مظنونین این پرونده است.
خشم خویشتندارانه مقامات ترکیه
در چند سال گذشته، دولت اردوغان تلاش کرده تا در کشور عربی – آفریقایی لیبی، عملاً حرف خود را بر کرسی بنشاند و یک دولت تحت الحمایه را سر پا نگه دارد. اگر چه ترکیه در این مسیر، مدتها با ژنرال حفتر و حامیان او مخالفت کرد، اما بعد از مدتها، ابراهیم کالین رئیس سرویس اطلاعاتی میت، با حفتر نیز دیدار کرد تا نشان دهد در لیبی، به دنبال تعامل با همه است.
در این میان، یکی از بزرگترین آموزشگاههای نظامی برونمرزی ترکیه در طرابلس تاسیس شده و تاکنون هزاران افسر ارتش و پلیس لیبی، تحت نظر فرماندهان ترکیه آموزش دیدهاند و بخش مهمی از پروژههای عمرانی و اقتصادی لیبی نیز در دست پیمانکاران ترکیه است.
اما سقوط جت کوچک حامل ژنرالهایی که به تازگی پس از دیدار با مقامات سیاسی – دفاعی و امنیتی ترکیه به سوی کشورشان بازمی گشتند، باعث خشم مقامات آنکارا شد. آن هم در شرایطی که حتی به باور بسیاری از رسانههای نزدیک به حزب حاکم ترکیه نیز، ظن مداخله و خرابکاری در این حادثه وجود دارد.
محمد سلیم آمیش سفیر سابق لیبی در ترکیه اعلام کرده «ظن و احتمال دخالت خارجی در سقوط هواپیمای حامل فرماندهان، در سطح بالایی است».
در همین حال، ژنرال بازنشسته گورای آلپار از متخصصین دفاعی ارتش ترکیه، بر این باور است که یونان و رژیم صهیونیستی در این ماجرا منافع قابل توجهی دارند و باید آنها را به عنوان دو مظنون اصلی ارزیابی کرد.
کارشناسان و تحلیلگران دفعی معتقدند که دو اقدام ترکیه و لیبی، خشم دشمنان را برانگیخته است: اولی، امضای توافق امنیت دریایی بین ترکیه و لیبی. دومی، مذاکره مستقیم سرتیپ محمود القطاوی، رئیس شرکت صنایع نظامی لیبی با مقامات ترکیه برای یک توافق بسیار استراتژیک در حوزه همکاری صنایع نظامی. گفته میشود که ترکیه گامهای اول را برداشته و فرماندهان و سیاستمداران لیبیایی را اقناع کرده تا یک مجتمع بزرگ صنایع مکانیکی و شیمیایی نظامی در لیبی احداث شود.
آمیش سفیر اسبق لیبی به روزنامه ترکیه گازته سی گفته است: «این یک هواپیمای جت ۳۸ ساله اما سالم بود. ولی یادمان باشد که در حال حاضر، لیبی عملاً تقسیم شده و دو دولت و ارتش جداگانه دارد. بین آنها در مورد اینکه چه کسی لیبی را اداره خواهد کرد، کشمکش بزرگی وجود دارد. ترکیه به طور جدی برای اتحاد مجدد و ظهور ساختار واحد در لیبی تلاش میکند. افراد حاضر در هواپیمای سرنگون شده، بازیگران مهمی در این فرآیند بودند. با این حادثه، مخالفان ترکیه، یک بار دیگر در ارتش لیبی قدرت گرفتند».
این دیپلمات سابق لیبی گفته است: «اسرائیل بیشترین سود را از این وضعیت برد. اگرچه تحولات بین ترکیه و لیبی ممکن است در مقیاس مدیترانه به یونان آسیب برساند، اما آسیب واقعی به اسرائیل وارد میشود. زیرا اسرائیل، ترکیه را مانع بزرگی در مدیترانه شرقی و آفریقا میداند. اسرائیل قطعاً در تلاش است تا از ورود ترکیه به آفریقا جلوگیری کند و این مناطق برای اهداف آنکارا در سومالی، سودان، دریای سرخ و ساحل آفریقا و مدیترانه شرقی بسیار مهم هستند. لازم است از این منظر نیز به وضعیت نگاه کنیم».
ژنرال بازنشسته ارتش ترکیه یعنی گورای آلپار نیز در دیدگاهی مشابه میگوید: «تبدیل ترکیه به قدرتی که از پوسته خود بیرون میآید، برخی کشورها و گروهها را میترساند. رویکرد آنکارا به مدیترانه شرقی و آفریقا، برای دشمنان ما قابل قبول نیست. ترکیه آشکارا در حال ایجاد یک کریدور مؤثر با آفریقا است. لیبی دروازه اصلی این کریدور است. چرا که این مسیر، در همان گذرگاه ریشهدار امپراتوری عثمانی است. این همان چیزی است که ترکیه را به سمت ایجاد محاصره جدید اسرائیل سوق داده است. بنابراین، مقامات اسرائیلی فعالیتهای دیپلماتیک فراوانی را با یونان و قبرس جنوبی آغاز کردهاند. از سوی دیگر، در سوریه، از دروزیها و قسد علیه ترکیه استفاده میکند. در حالی که ترکیه با فرماندهان عالی رتبه لیبی دیدار میکرد، رئیس ستاد کل پاکستان نیز با با هماهنگی آنکارا، در طبرق لیبی با ژنرال حفتر دیدار میکرد. در همان زمان، اسرائیل، یونان و طرف یونانی قبرس با هم عکس یادگاری گرفتند. در واقع، کارتها آشکارا بازی میشوند. همین چند ماه پیش، بلافاصله پس از رزمایشهای نظامی مشترک پاکستان، ترکیه و آذربایجان، هواپیمای ما در گرجستان سقوط کرد. اسرائیل که سعی میکند از طریق قتل عام و تروریسم دولتی زنده بماند، علیه ما جنگ پنهانی اعلام کرده است».
پایگاه خبری گازته اوکو نزدیک به حزب عدالت و توسعه ترکیه اعلام کرده که گروهی از بازرسان ویژه در حال بررسی پرونده سقوط هواپیمای حامل مقامات لیبی در آنکارا هستند. این تحقیقات، علاوه بر موضوعات مرتبط با احتمال مداخله الکترونیکی و ماهوارهای، متمرکز بر خلبانان قبل از حادثه است.
تمام جزئیات، از الگوهای خواب و رژیم غذایی خدمه گرفته تا احتمال مصرف الکل یا مواد مخدر و وضعیت روانی آنها، با دقت در حال بررسی است. همچنین دفتر دادستانی از کارشناسان فنی درخواست کرده، مشخص شود که آیا هواپیما قابل پرواز بوده است یا خیر.
همچنین تمام ارتباطات رادیویی بین برج مراقبت و هواپیما نیز در پرونده گنجانده شده است. در عین حال، بررسیهای فنی به پرونده اضافه خواهد شد تا مشخص شود که آیا قطعات یدکی نصب شده روی هواپیما در طول فعالیتهای تعمیر و نگهداری با استانداردها مطابقت دارند یا خیر.
نظر شما در مورد این مطلب چیه؟