به گزارش خبر۲۴، آمارهای رسمی از نشر کتاب در بهار ۱۴۰۴ پرده از یک واقعیت تلخ و نگرانکننده برمیدارند، هر کودک و نوجوان ایرانی در این فصل تنها یک نسخه کتاب سهم داشته است. این در حالی است که کودکان و نوجوانان حدود ۲۴ درصد جمعیت کشور (نزدیک به ۲۰ میلیون نفر) را تشکیل میدهند.
نشر کودک و نوجوان که تا چند سال پیش به عنوان نقطه اتکای اقتصاد نشر شناخته میشد، اکنون با روند نزولی در تالیف، شمارگان، و تنوع آثار مواجه شده است. در فصل اخیر، مجموعاً ۴۵۸۷ عنوان کتابدر این حوزه منتشر شده که از این تعداد ۲۷۷۹ عنوان تألیفی و ۱۷۹۹ عنوان ترجمهبوده است. فاصله نهچندان زیاد تالیف و ترجمه نشان میدهد که بازار ترجمه، بهویژه در شرایط اقتصادی، گوی رقابت را از تولید بومی ربوده است.
در همین حال، تجدید چاپها (۲۳۴۹ عنوان) از چاپ اولها (۲۲۲۹ عنوان) سبقت گرفتهاند؛ نشانهای از احتیاط اقتصادی ناشران و کاهش ریسکپذیری در چاپ آثار جدید. کاهش ۵۰۰ عنوان کتاب نسبت به مدت مشابه سال گذشته نیز زنگ خطر دیگری است که آینده ادبیات کودک و نوجوان را تهدید میکند.
در حوزه قیمت، هرچند کتابهای کودک بهظاهر ارزانتر از کتابهای کمکدرسی یا ادبیاند، اما هزینه تمامشده بالا بهدلیل چاپهای چهاررنگ و تصویری باعث شدهاند که میانگین قیمت هر صفحه از این کتابها گرانترین در بازار کتاب باشد.بهطوریکه میانگین قیمت یک کتاب کودک به ۱۱۲ هزار تومان رسیدهکه نسبت به سال گذشته ۴۱ درصد افزایش داشته است.
در مجموع، ۶ میلیون و ۱۱۸ هزار نسخه کتاب کودک در فصل بهار منتشر شده؛ در حالیکه با جمعیت ۲۰ میلیونی این قشر، این عدد به معنای تنها یک نسخه برای هر کودک و نوجوان ایرانی است. این نسبت نازل از جهتی بیانگر ضعف توزیع فرهنگی و از سویی دیگر بیانگر بحران بیتوجهی به آیندهسازان کشور در سیاستگذاری فرهنگی است.
با وجود جایگاه درخشان نشر کودک ایران در مجامع جهانی و استقبال خارجی از فلوشیپهای برگزارشده، وضعیت داخلی نشانههایی از غفلت در تولید محتوا، آسیب در سیاستگذاری و خطر فراموشی فرهنگی نسل نورا هشدار میدهد. تداوم این روند، شکاف دانایی را میان نسل جدید و نیازهای فکریاش عمیقتر خواهد کرد.