گزارش اختصاصی خبر ۲۴؛ پاییز ۱۹۹۶، زمانی که بازار نفت ایران هنوز در جریان تحولات پس از جنگ سرد و منطقه‌ای در حال بازسازی بود، کنگره آمریکا قانونی تصویب کرد که آینده اقتصادی ایران را به شدت تحت تأثیر قرار داد؛ قانون داماتو. این قانون سرمایه‌گذاری خارجی در صنعت نفت و گاز ایران را محدود کرد و شرکت‌های جهانی را از همکاری با ایران بر حذر داشت.
هدف آمریکا روشن بود؛ محدود کردن منابع ارزی و تکنولوژیک ایران، فشار بر اقتصاد و کنترل بازار جهانی نفت.
بازخوانی تاریخ تحریم‌ها
داستان تحریم‌های آمریکا علیه ایران، داستانی طولانی است. از ۹ ماه پس از پیروزی انقلاب اسلامی، واشنگتن ورود ایران به بازارهای جهانی را محدود کرد. در همان سال‌ها، دارایی‌های بانک مرکزی ایران در آمریکا مسدود شد و واردات نفت ممنوع گردید.
با گذشت سال‌ها، تحریم‌ها پیچیده‌تر و فرامرزی شدند. قانون داماتو، نقطه عطفی در این مسیر بود؛ تحریمی که نه تنها شرکت‌های آمریکایی بلکه شرکت‌های جهانی را در معرض محدودیت قرار داد و رقابت ایران در بازارهای بین‌المللی را دشوار کرد.
داستان قانون داماتو: محتوا و مکانیسم
– سرمایه‌گذاری بالای ۴۰ میلیون دلار در بخش نفت و گاز ایران ممنوع شد.
– شرکت‌های متخلف با محدودیت‌های مالی، بانکی و تجاری گسترده روبه‌رو می‌شدند.
– رئیس‌جمهور آمریکا موظف بود به کنگره درباره فعالیت‌های ایران در زمینه تسلیحات و حمایت از تروریسم گزارش دهد.
– لغو تحریم‌ها مشروط به توقف برنامه‌های تسلیحات هسته‌ای و حذف ایران از فهرست کشور‌های حامی تروریسم بود.
پیامدهای راهبردی
تحریم‌ها با خود پیامدهای ملموسی آوردند:
-اقتصادی: کاهش سرمایه‌گذاری خارجی و محدودیت تجارت، فشار بر درآمدهای نفتی و بازارهای جهانی.
-سیاسی: محدود کردن آزادی عمل ایران در منطقه و ابزار فشار فرامرزی علیه تهران.
-فرصت داخلی: تقویت روحیه خودباوری و شتاب در توسعه ظرفیت‌های داخلی و مدیریت منابع.
داستان این قانون نشان می‌دهد که فشارهای یک‌جانبه می‌توانند محدودکننده باشند، اما همزمان فرصت‌های رشد داخلی و خودباوری راهبردی ایجاد می‌کنند. ایران با مدیریت هوشمند منابع و تمرکز بر توسعه ظرفیت داخلی، توانست اثر تحریم‌ها را کاهش دهد و مسیر پیشرفت اقتصادی و سیاسی خود را ادامه دهد.
قانون داماتو، آزمونی راهبردی و تاریخی برای ایران بود. تجربه این قانون نشان داد که حتی در برابر فشارهای فرامرزی و یک‌جانبه، با خودباوری، مقاوم‌سازی اقتصاد و مدیریت هوشمند منابع می‌توان هم مقاومت کرد و هم فرصت‌های راهبردی جدید ایجاد نمود.
نظر شما در مورد این مطلب چیه؟