به گزارش اختصاصی خبر ۲۴؛ اندیشکده آمریکایی «استیمسون» در تازه‌ترین گزارش خود اعتراف می‌کند که این رویکرد می‌تواند فشار اقتصادی غرب علیه ایران را به‌طور محسوس کاهش دهد.
ایران از خلیج فارس فراتر می‌رود
تا سال‌های اخیر، خلیج فارس شریان اصلی تجارت ایران بود. اما امروز جمهوری اسلامی به جای تمرکز صرف بر آبراه‌های جنوبی، مسیرهای زمینی تازه‌ای را به سوی آسیای مرکزی و چین فعال کرده است. این تحرک نه تنها تنوع تجاری ایجاد می‌کند، بلکه ایران را به گره‌ای کلیدی در اتصال اوراسیا بدل می‌سازد؛ جایی که قدرت‌های بزرگ برای حضور در آن رقابت می‌کنند.
بازسازی پیوندها؛ از تاجیکستان تا ترکمنستان
تهران طی ماه‌های اخیر روابط خود را با ترکمنستان، تاجیکستان و ازبکستان به‌شکل کم‌سابقه‌ای گسترش داده است. سفر رئیس‌جمهور ایران به دوشنبه و امضای بیش از ۲۰ توافقنامه، نشان داد آسیای مرکزی دیگر «حاشیه سیاست خارجی» نیست بلکه به اولویت راهبردی بدل شده است. این کشورها، که محصور در خشکی‌اند، بنادر چابهار و بندرعباس ایران را دریچه‌ای به بازارهای جهانی می‌دانند.
قطار شرق به غرب؛ خط جدید چین ـ ایران
اردیبهشت‌ماه گذشته، با ورود نخستین قطار باری از چین به ایران، خط مستقیم ریلی دو کشور رسماً آغاز شد؛ مسیری که زمان ترانزیت را از ۴۰ روز دریایی به تنها ۱۵ روز زمینی کاهش می‌دهد. این پروژه، حلقه‌ای تازه در ابتکار «یک کمربند، یک جاده» است و ایران را به حلقه اتصال چین به اروپا از مسیر آسیای مرکزی و ترکیه بدل می‌سازد.
تحریم، دور زده می‌شود
گزارش استیمسون اذعان دارد که مسیرهای شمالی و شمال‌شرقی ایران، در عمل اثر تحریم‌های غرب را کاهش می‌دهند. حتی طرح خرید بندر «آستراخان» از روسیه نشان‌دهنده عزم تهران برای گسترش تجارت در دریای خزر است. به این ترتیب، ایران همزمان به‌دنبال ایجاد مسیر جایگزین برای صادرات نفت به چین و کاهش وابستگی به تنگه هرمز است؛ اقدامی که در شرایط تهدیدات نظامی، یک مزیت ژئوپلیتیک حیاتی محسوب می‌شود.
رقابت ژئوپلیتیک؛ ایران و چین در برابر پروژه‌های غربی
چرخش ایران به آسیا، دقیقاً در نقطه مقابل کریدور هند ـ خاورمیانه ـ اروپا قرار دارد؛ طرحی که از اسرائیل به‌عنوان حلقه اتصال استفاده می‌کند. اما حضور فعال ایران در کریدورهای ریلی و زمینی اوراسیا، عملاً بخشی از این پروژه‌های غربی را بی‌اثر می‌کند. برای چین نیز، ایران یک مسیر مطمئن در برابر ناامنی پاکستان و تحریم روسیه است.
آسیا، نقطه عزیمت ایران به آینده
چرخش به آسیا برای ایران تنها یک انتخاب اقتصادی نیست؛ یک استراتژی پیشرفت است. ایران با تکیه بر ظرفیت‌های ژئوپلیتیک خود، هم فشار غرب را مهار می‌کند، هم در بازی بزرگ اوراسیا به بازیگری غیرقابل چشم‌پوشی تبدیل می‌شود. به‌زبان دیگر، هرچه آمریکا و اسرائیل در تحریم و فشار بیشتر می‌کوشند، ایران مسیرهای تازه‌ای برای اتصال به قدرت‌های نوظهور جهانی می‌گشاید.
نظر شما در مورد این مطلب چیه؟