به گزارش خبر۲۴،دیدار اخیر مهدی کروبی با هیئت رئیسه جبهه اصلاحات، بیش از آنکه صرفاً یک ملاقات تشریفاتی باشد، تصویری از عمق و تداوم اختلافات در اردوگاه اصلاحطلبان ارائه میدهد. شکافی که از انتخابات ۱۳۸۴ آغاز شد و طی دو دهه اخیر، با فراز و فرودهای متعدد، همچنان بر مدار انشقاق میچرخد.
کروبی در این دیدار به بازخوانی شکستها و ناکامیهای گذشته پرداخت و از رفتار برخی همجناحیهای خود انتقاد کرد. او یادآور شد که در انتخابات ۱۳۸۴، با وجود قرار داشتن در جایگاه دبیرکلی مجمع روحانیون مبارز، به دلیل بیمهری بخشی از احزاب اصلاحطلب، از حمایت لازم برخوردار نبود و مجبور شد بهصورت مستقل وارد رقابت شود. نتیجه، سوم شدن کروبی و پیروزی محمود احمدینژاد بود؛ پیروزی که بخش مهمی از آن به انشقاق در اردوگاه اصلاحطلبان بازمیگردد.
شکاف میان واقعیت و وحدت
این اختلافات ریشهای و قدیمی، با تشکیل شورای هماهنگی جبهه اصلاحات و انتخاب مصطفی معین بهعنوان نامزد واحد، شدت گرفت. کروبی که با تصمیم شورا مخالف بود، مستقل کاندید شد و بعدها به همراه رسول منتجبنیا حزب اعتماد ملی را تأسیس کرد. این اقدام نهتنها باعث ظهور دو لیست انتخاباتی در مجلس شد، بلکه شاکلهای از اپورتونیسم را در جبهه اصلاحات شکل داد.
بررسی روند ۲۰ ساله نشان میدهد که به جز مقطعی کوتاه در سال ۱۳۹۲ و اجماع بر سر روحانی، اصلاحطلبان همواره گرفتار کشمکش درونی بودهاند. عملکرد دولت یازدهم و دوازدهم، همراه با ناتوانی در بهرهبرداری از فرصتهای سیاسی، شکافها را عمیقتر کرد و بسیاری از چهرههای رادیکال اصلاحطلب، هیئت رئیسه جبهه را در دست گرفتند.
اپورتونیسم اصلاحطلبانه
رفتارهای فرصتطلبانه اصلاحطلبان در انتخاباتهای اخیر، از جمله سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۲، نشان از تغییر موضع بر اساس محاسبات آنی دارد. حمایت یا عدم حمایت از کاندیداها، نه بر مبنای منافع ملی یا هویت اصلاحطلبانه، بلکه بر اساس ارزیابی شانس موفقیت صورت میگیرد. محمد قوچانی این دسته از اصلاحطلبان را اپورتونیست خوانده و بهدرستی هشدار داده که این رویکرد، نهتنها به انسجام جبهه لطمه زده، بلکه مشروعیت سیاسی جریان را نیز مخدوش کرده است.
کروبی با یادآوری تجربه انتخابات ۱۳۸۴، از اپورتونیسم اصلاحطلبان انتقاد کرد و تأکید نمود که تکرار چنین رفتارهایی میتواند سرمایه اجتماعی جبهه را بیش از پیش تحلیل ببرد. او با بازخوانی شکستها و ناکامیها، به اعضای اصلاحطلب یادآور شد که درس گرفتن از تاریخ، تنها راه جلوگیری از تکرار خطاهای گذشته است.
اصلاحطلبی در گذار از بحران هویتی
دیدار کروبی نه صرفاً یک مرور تاریخی، بلکه هشداری عملی برای اصلاحطلبان بود: بدون بازنگری جدی در شیوه تعاملات درونجناحی و مدیریت فرصتها، این جریان سیاسی نه میتواند به اجماع برسد و نه از ظرفیتهای اجتماعی خود بهرهمند شود. تجربه دو دهه اخیر نشان میدهد که اصلاحطلبان، به جای بازتعریف راهبرد و رفع انشقاق، همچنان گرفتار اپورتونیسم و تکرار اشتباهات گذشتهاند.
در نهایت، یادآوری کروبی خطاب به اصلاحطلبان این است: تاریخ، فرصت نمیدهد که اشتباهات تکرار شوند؛ اگر قرار است جریان اصلاحات زنده و اثرگذار بماند، باید از تجربه شکستها درس بگیرد و راهبردی شفاف، مبتنی بر اصول و نه فرصتطلبی، طراحی کند.
نظر شما در مورد این مطلب چیه؟