گزارش اختصاصی خبر ۲۴؛ رضا دهقانی،
سفیر آمریکا در سازمان ملل، مایک والتز، این اقدام را تاریخی و سازنده توصیف کرد و آن را نشانه یک تحول دیپلماتیک مهم دانست، اما همزمان پرسشهایی جدی درباره آینده روند سیاسی فلسطینی-اسرائیلی و تأثیر دخالت بینالمللی بر حاکمیت فلسطین ایجاد کرد.
قطعنامه با حمایت ۱۳ عضو شورای امنیت تصویب شد و روسیه و چین به آن رأی ممتنع داده و از حق وتو استفاده نکردند؛ موضوعی که نشاندهنده شکنندگی توافق قدرتهای بزرگ بر سر اجرای طرح آمریکاست. ترامپ رأیگیری را «تأیید و به رسمیت شناختن شورای صلح» خواند و آن را گامی مهم در مسیر صلح جهانی دانست. با این حال، طرح آمریکا موفق نشد حمایت همه طرفها را جلب کند و همچنان مواضع اسرائیل و گروههای فلسطینی متفاوت باقی مانده است؛ نکتهای که نشان میدهد هر اقدامی برای بهبود شرایط غزه با چالشهای اساسی مواجه خواهد شد.
متن نهایی قطعنامه ایجاد نیروی بینالمللی ثبات را امکانپذیر میسازد؛ نیرویی که با همکاری اسرائیل، مصر و پلیس تازه آموزشدیده فلسطینی، مرزها را تأمین کرده، سلاحها را از غزه جمعآوری، غیرنظامیان را محافظت و مسیرهای انسانی را برقرار میکند. شورای صلح نیز به عنوان نهاد حکومتی موقت شناخته شده و ریاست آن بر روی کاغذ (به شکل نظری) بر عهده ترامپ است و دوره ریاستش تا پایان سال ۲۰۲۷ ادامه دارد. برای نخستین بار، متن قطعنامه به امکان تأسیس دولت فلسطینی در آینده اشاره کرده است، مشروط بر اجرای اصلاحات داخلی و آغاز بازسازی غزه.
این بند واکنش شدید اسرائیل را به همراه داشت؛ رژیم اشغالگر همواره راهحل دو دولتی را رد کرده و این بار نیز برخی وزرای اسرائیلی از جمله ایتامار بن گویر و بزالل اسموتریچ خواستار اقدامات سختگیرانه علیه رهبری فلسطین در صورت ادامه شناسایی بینالمللی دولت فلسطینی شدند.
در سمت فلسطین نیز تشکیلات خودگردان از طرح آمریکایی استقبال کرده و آن را فرصتی برای بازسازی و ازسرگیری کمکهای انسانی دانسته است، اما حماس این قطعنامه را رد کرد و آن را «قیمومیت بینالمللی» بر غزه و تلاشی برای جداسازی این منطقه از بقیه خاک فلسطین دانست. حماس همچنین تأکید کرد که هرگونه دخالت خارجی برای خلع سلاح مقاومت، نیروهای بینالمللی را به طرفی درگیر در منافع اسرائیل تبدیل میکند و مسائل مربوط به سلاح باید کاملاً موضوعی داخلی و مرتبط با برنامه سیاسی پایان اشغال و تأسیس دولت فلسطینی باشد.
قطعنامه آمریکایی تأکید دارد که نیروی بینالمللی میتواند از «تمام تدابیر لازم» برای اجرای ماموریت خود استفاده کند، از جمله بهکارگیری نیرو، همکاری با پلیس فلسطینی، جمعآوری تجهیزات نظامی، محافظت از غیرنظامیان و تسهیل عملیات انسانی. با این حال، خروج اسرائیل از غزه به تحقق ثبات امنیتی مشترک وابسته است؛ موضوعی که دولت فلسطین را در موقعیتی دشوار میان اجرای اصلاحات و برآورده کردن خواستههای اسرائیل و نیروهای بینالمللی قرار میدهد.
تحلیل کارشناسان نشان میدهد واشنگتن در این طرح تلاش کرده بین فشار بر اسرائیل برای مشارکت محدود در مدیریت انتقالی غزه و حفظ نقش نیروی بینالمللی به عنوان میانجی تعادل برقرار کند. در عین حال، این طرح نشاندهنده تمایل آمریکا به اعمال مدل قیمومیت موقت برای تضمین ثبات و همزمان باز نگه داشتن امکان تشکیل دولت فلسطینی است. این رویکرد، هرچند ممکن است تنش فوری را کاهش دهد، اما خطرات بلندمدتی برای مشروعیت دولت فلسطین و حقوق مردم این منطقه به همراه دارد و پیچیدگیهای مستمر تضاد میان امنیت اسرائیل و مطالبات ملی فلسطین را نمایان میکند.
به این ترتیب، تصمیم شورای امنیت یک تحول دیپلماتیک مهم در پرونده غزه به شمار میرود، اما همچنان راهحل بنیادین بحران ارائه نمیدهد و فلسطینیان را با چالشهای واقعی در زمینه حاکمیت، مقاومت و استقلال سیاسی روبهرو میسازد، در حالی که نقش آمریکا به عنوان بازیگری اصلی، با ابزارها و مکانیزمهای خود، همچنان بر زمین تأثیرگذار است و منافع اسرائیل را تضمین میکند.
نظر شما در مورد این مطلب چیه؟