به گزارش خبر۲۴، ایشان با تأکید بر ضرورت ترویج کالای ایرانی، فرمودند: «چرا باید ممنوعیت واردات چنین کالاهایی برداشته شود؟ کالای تولید داخل را ترویج کنید، حتی اگر کالایی در داخل کیفیت خوبی ندارد سعی کنید که کیفیت آن را بالا ببرید همچنان که چند سال قبل در پاسخ به کسانی که به کیفیت خودروهای داخلی اعتراض داشتند گفتیم جوان ایرانی که با وجود محاصره علمی و اقتصادی می‌تواند موشک و محصولی تولید کند که دشمن بگوید به احترام این کار تمام‌قد می‌ایستم بنابراین او می‌تواند خودرویی نیز با کیفیت بهتر و مصرف کمتر تولید کند.»
این گزارش رهنمودهای رهبر انقلاب را در کنار تجارب جهانی توسعه صنعتی تحلیل می‌کند تا راهکارهایی پویا برای احیای اقتصاد ایران ارائه دهد.
۱. چرا تولید داخلی زیر تیغ است؟
تصور کنید چرخ‌های کارخانه‌ای که با زحمت کارگران ایرانی می‌چرخد، با هجوم کالاهای خارجی از حرکت باز ایستد. رفع ممنوعیت واردات کالاهای مشابه داخلی، همان‌طور که رهبر انقلاب هشدار دادند، می‌تواند موجی از بیکاری، تضعیف تولید ملی و خروج ارز را به دنبال داشته باشد. تاریخ اقتصاد جهان نشان می‌دهد که گشودن زودهنگام درهای اقتصاد پیش از بلوغ صنایع داخلی، مانند دعوت از دشمن به میدان نبرد است. ایران امروز در این دوراهی حساس ایستاده: حمایت از کارگر و سرمایه ملی یا تسلیم به موج واردات؟
۲. رهنمودهای رهبر انقلاب: چهار ستون طلایی برای اقتصاد مقاوم
رهبر انقلاب با نگاهی راهبردی، چهار اصل کلیدی برای احیای تولید داخلی پیشنهاد کردند:
• حمایت هدفمند دولت: تقویت صنایع با سیاست‌های مالی و قانونی هوشمند.
• تحدید شدید واردات مشابه داخلی: ایجاد سپری محکم در برابر کالاهایی که در ایران تولید می‌شوند.
• ارتقای کیفیت تولیدات: تدوین نقشه جامع توسعه صنعتی برای رقابت در عرصه جهانی.
• اعتماد به جوانان خلاق: میدان دادن به نسل جوان برای نوآوری و خلق محصولات برتر.
این اصول، مانند فانوس‌هایی در دل طوفان اقتصادی، راه را برای تبدیل ایران به یک قدرت صنعتی روشن می‌کنند.
۳. درس‌های جهانی: چگونه قدرت‌های اقتصادی متولد شدند؟
مرکانتیلیسم: راز شکوفایی اروپا
در قرون ۱۶ تا ۱۸، اروپا با تکیه بر مرکانتیلیسم—نظریه‌ای که قلبش حمایت از تولید داخلی بود—جهان را فتح کرد. دولت‌ها با ذخیره‌سازی ثروت، یارانه‌های هدفمند و تعرفه‌های سنگین، صنایع نوپا را از گزند رقبای خارجی مصون داشتند. این سیاست، بذر انقلاب صنعتی را کاشت و اروپا را به پیشگام اقتصاد مدرن تبدیل کرد.
آلمان و ژاپن: ققنوس‌های پساجنگ
پس از ویرانی جنگ جهانی دوم، آلمان غربی و ژاپن با استراتژی صادرات‌محوری و حمایت‌های دولتی، معجزه اقتصادی آفریدند. ابزارهای موفقیت شامل:
• بانک‌های توسعه: وام‌های ارزان برای رشد صنایع.
• کنترل ارزی هدفمند: حفظ رقابت‌پذیری قیمتی در بازارهای جهانی.
• تحدید شدید واردات: محافظت از بازار داخلی تا بلوغ صنایع ملی.
• کارتل‌های صنعتی تحت حمایت دولت: تقویت شرکت‌هایی مانند تویوتا و زیمنس برای فتح بازارهای جهانی.
این کشورها تا زمان تثبیت جایگاه جهانی، از بازار داخلی‌شان مانند گنجی محافظت کردند.
چین: اژدهای اقتصاد در قرن ۲۱
چین طی چهار دهه با مرکانتیلیسم مدرن، به بزرگ‌ترین صادرکننده جهان تبدیل شد.
استراتژی‌های کلیدی:
• کنترل ارزش یوان: حفظ مزیت صادراتی.
• الزام انتقال فناوری: تقویت صنایع داخلی از طریق همکاری‌های خارجی.
• تحدید هدفمند واردات: حمایت از صنایع نوپا و دانش‌بنیان.
• ذخیره‌سازی ارزی: ایجاد ذخایر عظیم برای سرمایه‌گذاری در تولید.
نتیجه؟ رشدی خیره‌کننده که چین را به غول اقتصادی بدل کرد.
کره جنوبی و تایوان: از مزرعه به اوج فناوری
کره جنوبی و تایوان با سیاست‌های دولت‌محور، از اقتصادهای کشاورزی به پیشگامان فناوری جهش کردند. اقدامات شامل:
• معافیت‌های مالیاتی و حمایت اعتباری: تشویق سرمایه‌گذاری داخلی.
• کنترل شدید واردات: حفاظت از بازار داخلی تا بلوغ صنایع.
• محدودیت فعالیت شرکت‌های خارجی: تقویت غول‌هایی مانند سامسونگ و TSMC.
این سیاست‌ها، درآمد سرانه را چند برابر کرد و این کشورها را به ستارگان فناوری تبدیل کرد.
۴. تجارت آزاد زودهنگام: شمشیر دولبه؟
دیدگاه‌های نئولیبرال، تجارت آزاد را راه توسعه می‌دانند، اما تاریخ حقیقتی دیگر را فریاد می‌زند. دنی رودریک و ها-جون چانگ، اقتصاددانان برجسته، هشدار می‌دهند که گشودن زودهنگام درهای اقتصاد، صنایع نوپا را در برابر غول‌های خارجی نابود می‌کند. آلمان، ژاپن، چین و کره جنوبی، همگی با حمایت‌گرایی هوشمند، ابتدا صنایع خود را به بلوغ رساندند و سپس به تجارت آزاد روی آوردند. در ایران، رفع ممنوعیت واردات کالاهای مشابه داخلی می‌تواند فاجعه‌ای اقتصادی به بار آورد: تعطیلی کارخانجات، بیکاری کارگران و تضعیف توان ملی.
۵. نقشه راه ایران: چگونه اقتصاد را به اوج برسانیم؟
برای تحقق رهنمودهای رهبر انقلاب و همسویی با تجارب جهانی، ایران باید گام‌های زیر را با قاطعیت بردارد:
• تدوین نقشه جامع صنعتی: شناسایی صنایع استراتژیک و حمایت هدفمند از آنها.
• سد آهنین در برابر واردات: اعمال تعرفه‌های هوشمند و محدودیت‌های هدفمند بر کالاهای مشابه داخلی.
• انقلاب در کیفیت: سرمایه‌گذاری در پژوهش و توسعه برای خلق محصولاتی که جهان را شگفت‌زده کنند.
• میدان دادن به جوانان نوآور: ایجاد بسترهای مالی و آموزشی برای شکوفایی استعدادهای ایرانی.
• فتح بازارهای جهانی: تقویت صادرات با سیاست‌های ارزی و تجاری هوشمند.
این اقدامات، نه‌تنها تولید ملی را از خطر فروپاشی نجات می‌دهند، بلکه ایران را به بازیگری قدرتمند در اقتصاد جهانی تبدیل می‌کنند.
۶. چشم‌انداز آینده: ایران، ستاره بعدی اقتصاد جهانی؟
رهبر انقلاب با ایمان به توان جوان ایرانی و تأکید بر ترویج کالای داخلی، راهبردی ارائه کردند که ریشه در تجارب موفق جهانی دارد. از مرکانتیلیسم اروپا تا جهش خیره‌کننده چین، تاریخ گواه است که حمایت‌گرایی هوشمند، پیش‌نیاز توسعه است. ایران، با گنجینه‌ای از استعدادهای جوان و منابع غنی، می‌تواند با پرهیز از تصمیمات نسنجیده مانند رفع ممنوعیت واردات، قله‌های اقتصاد جهانی را فتح کند. اما این پیروزی، نیازمند اراده‌ای پولادین، نقشه‌ای بلندمدت و اعتماد بی‌قیدوشرط به ظرفیت‌های داخلی است. آیا ایران آماده است تا داستان موفقیت بعدی جهان را بنویسد؟
