به گزارش خبر۲۴، در مناطق گرم و خشک، مثل بسیاری از شهرهای جنوبی کشورمان، شیرین کردن آب دریا یک راه مطمئن برای تأمین آب نوشیدنی و پیشگیری از بحران کم‌آبی است. این کار با کمک دستگاه‌های آب‌شیرین‌کن انجام می‌شود که برای کار کردن، به برق نیاز دارند؛ برق زیاد و مداوم. حالا فرض کنید برق قطع شود. در این صورت، دستگاه آب‌شیرین‌کن هم از کار می‌افتد. فناوری اینجا هم حرفی برای گفتن دارد.برق آب‌شیرین‌کن را می‌توان از نیروگاه گازی، خورشیدی، بادی یا هسته‌ای تأمین کرد. نیروگاه‌های فسیلی آلودگی زیادی دارند، هزینه سوخت آنها بالاست و در زمان بحران هم ممکن است سوخت‌رسانی‌شان مختل شود. نیروگاه‌های خورشیدی و بادی هم فقط وقتی کار می‌کنند که آفتاب باشد یا باد بوزد. در مقابل، نیروگاه هسته‌ای شبانه‌روزی برق تولید می‌کند، به سوخت اندکی نیاز دارد و آلودگی هوا ندارد. دقیقاً به همین دلیل است که بسیاری از کشورها در مناطق ساحلی، از فناوری هسته‌ای برای شیرین‌سازی آب دریا استفاده می‌کنند. آب‌شیرین‌کن هسته‌ای یعنی امنیت آبی پایدار. یعنی اگر برق منطقه‌ای قطع شد، باز هم آب هست.
آب سالم از دل انرژی؛ راه‌حل هسته‌ای برای تشنگی زمین
آب‌شیرین‌کن هسته‌ای یعنی استفاده از فناوری هسته‌ای برای تصفیه و شیرین کردن آب شور و تبدیل آن به آبی که قابل آشامیدن و استفاده در کشاورزی و صنایع باشد. این روش به کمک انرژی هسته‌ای، مثل پرتوها یا گرمای تولیدشده، باکتری‌ها، آلودگی‌ها و نمک‌های آب را از بین می‌برد.حالا چرا به آب‌شیرین‌کن هسته‌ای نیاز داریم؟ چون بسیاری از مناطق آب شیرین کافی ندارند و منابع آب زیرزمینی یا رودخانه‌ها به خاطر آلودگی یا خشکسالی در حال کم شدن است. در این شرایط آب‌شیرین‌کن هسته‌ای می‌تواند کمک بزرگی باشد تا مردم به آب سالم دسترسی داشته باشند، به خصوص در مناطقی که آب شور دریا یا آب‌های غیرقابل استفاده، فراوان است. این فناوری، امن، سریع و کم‌ضرر است و جایگزین خوبی برای روش‌های سنتی و پرهزینه شیرین‌کردن آب به حساب می‌آید.
قدرت هسته‌ای برای تولید آب پاک
آب‌شیرین‌کن‌های هسته‌ای در مقایسه با سایر روش‌های شیرین‌سازی آب تفاوت‌های مهمی دارند. در آب‌شیرین‌کن هسته‌ای، منبع تولید انرژی حرارتی یا الکتریکی، رآکتور هسته‌ای است که با شکافت هسته‌ای گرمای بسیار زیادی تولید می‌کند. این ویژگی باعث می‌شود که آب‌شیرین‌کن هسته‌ای بتواند به‌طور مداوم و مستقل از شرایط آب‌وهوایی، در مقیاس‌های بسیار بزرگ، آب تولید کند.در مقابل، روش‌های دیگر معمولاً از برق تولیدشده توسط منابع فسیلی (گاز، نفت، زغال‌سنگ) یا انرژی‌های تجدیدپذیر مانند خورشید برای شیرین‌سازی آب استفاده می‌کنند. این منابع محدودیت‌های خاص خود را دارند. همچنین روش‌هایی که با سوخت فسیلی کار می‌کنند، به علت انتشار گازهای گلخانه‌ای و آلاینده‌ها، پیامدهای زیست‌محیطی سنگینی دارند.از نظر هزینه، آب‌شیرین‌کن‌های هسته‌ای نیازمند سرمایه‌گذاری اولیه بالایی هستند اما باید این نکته مهم را در نظر گرفت که در بلندمدت، هزینه عملیاتی آنها پایین‌تر است، چرا که سوخت هسته‌ای بسیار پرانرژی است و رآکتورها می‌توانند سال‌ها بدون نیاز به سوخت‌گیری مجدد فعالیت کنند. در مقابل، آب‌شیرین‌کن‌های غیرهسته‌ای (مثل RO با برق فسیلی) در ابتدا ارزان‌تر راه‌اندازی می‌شوند اما هزینه نگهداری، تأمین انرژی و مصرف برق در آنها بیشتر است.نکته مهم دیگر، تأثیر زیست‌محیطی است. در حالی که روش‌های سنتی تولید آب شیرین ممکن است موجب افزایش گازهای گلخانه‌ای و تخریب محیط‌زیست شوند، آب‌شیرین‌کن‌های هسته‌ای در صورت طراحی و بهره‌برداری صحیح، آلودگی کربنی ندارند و از این نظر برای مقابله با تغییرات اقلیمی، گزینه‌ای مطلوب به‌شمار می‌روند.
راه‌حل پایدار برای تشنگی در حاشیه دریاها
همه کشورهایی که به آب‌های آزاد دسترسی دارند می‌توانند با استفاده از فناوری هسته‌ای به عنوان یک فناوری کاربردی و پیشرفته برای حل بحران آب، از این روش برای حل مسئله بحران آب کمک کنند.اگر بخواهیم به‌طور کلی مزایای استفاده از آب‌شیرین‌کن هسته‌ای را بگوییم یکی از مهم‌ترین آنها استفاده از این فناوری در مناطق خشکی که دسترسی به دریا دارند است. همچنین این نوع فناوری وابستگی به سوخت‌های فسیلی را کاهش می‌دهد و در برابر تغییرات اقلیمی نیز استفاده از این فناوری پایدار است. ضمن این که به طور هم‌زمان می‌توان از برق و آب بهره‌برداری کرد.
آب‌شیرین‌کن نیروگاه اتمی بوشهر به کجا رسید؟
نیروگاه هسته‌ای بوشهر یکی از نمونه‌های عملی این کاربرد است که در کنار تولید برق، قرار است به فرایند شیرین‌سازی آب نیز بپردازد. رئیس سازمان انرژی اتمی ایران محمد اسلامی در دی‌ماه ۱۴۰۳ عنوان کرد که براساس برنامه‌ریزی و اعلام مجری طرح، آب‌شیرین‌کن ۷۰ هزار مترمکعبی بوشهر که بیش از ۶۵ درصد پیشرفت فیزیکی دارد، در سال ۱۴۰۴ وارد مدار بهره‌برداری می‌شود و تا ۱۰۰ هزار مترمکعب قابل گسترش و افزایش است. به گفته رئیس نیروگاه اتمی بوشهر رضا بنازاده تکمیل و بهره‌برداری از آب‌شیرین‌کن ۷۵ هزار مترمکعبی نیروگاه اتمی بوشهر نقش مهمی در تأمین آب شرب مورد نیاز مردم خواهد داشت.امارات کشوری است که در زمینه تأمین آب شیرین با محدودیت‌های طبیعی روبه‌رو است و شیرین‌سازی آب دریا یکی از کلیدی‌ترین منابع تأمین آب آشامیدنی در این کشور محسوب می‌شود. یکی از بزرگ‌ترین مزیت‌های بالقوه نیروگاه‌های هسته‌ای در این کشور، کمک به شیرین‌سازی بیشتر و بهتر آب دریاست تا این فرآیند به سوخت فسیلی کمتری نیاز داشته باشد.امارات به دنبال راه‌حل‌های فناورانه و پایدار برای آینده آبی خودکشورهایی که با محدودیت منابع آبی و خشکی اقلیمی مواجه‌اند، به‌دنبال راهکارهای نوآورانه برای تأمین پایدار آب هستند؛ امارات نیز از جمله این کشورهاست که به استفاده از فناوری هسته‌ای در شیرین‌سازی آب توجه ویژه‌ای دارد.در حال حاضر امارات از فناوری‌های متداول مانند تبخیر حرارتی و اسمز معکوس برای تولید آب شیرین بهره می‌برد. با این حال این کشور در حال بررسی و برنامه‌ریزی برای بهره‌گیری از انرژی هسته‌ای در تأسیسات شیرین‌سازی است.
پروژه‌هایی مانند استفاده از راکتورهای کوچک مدولار (SMR) در قالب طرح‌های مفهومی همچون «واحه هسته‌ای خودپایدار» نشان می‌دهد که امارات به دنبال راه‌حل‌های فناورانه و پایدار برای آینده آبی خود است. اگر این فناوری‌ها اجرایی شوند، امارات می‌تواند به یکی از کشورهای پیشگام در استفاده از انرژی هسته‌ای برای مقابله با بحران کم‌آبی در مناطق خشک تبدیل شود.توسعه آب‌شیرین‌کن‌های هسته‌ای، به‌ویژه در مناطق کم‌آب و ساحلی، راهبردی فراتر از تأمین آب است و می‌تواند امنیت آبی، انرژی پاک و توسعه پایدار را به همراه داشته باشد. با بهره‌برداری از پروژه‌هایی مانند آب‌شیرین‌کن بوشهر، ایران گام مهمی در این مسیر برداشته است؛ گامی به سوی آینده‌ای کم‌تر وابسته به بحران‌های آبی.
