ملاقات احتمالی «پزشکیان» و «ترامپ»، چه به صورت رسمی و چه غیررسمی، می‌تواند به مثابه بخششی ناخواسته برای این جنایات تفسیر شود و روحیه‌ی مقاومت و غرور ملی را تضعیف کند و ایران را مذبذب نشان دهد.
مسعود پزشکیان در سفری راهی ایالات متحده آمریکا شده است و در این سفر علاوه بر سخنرانی سنتی سالیانه امکان دیدار با برخی از شخصیت های سیاسی کشورهای مختلف جهان را خواهد داشت.
اما نکته حائز اهمیت این است که سفر سال جاری پزشکیان به مجمع عمومی سازمان ملل متحد با سفر سال های اخیر متفاوت خواهد بود؛ چرا که برخی از اصلاح طلبان به دنبال آن هستند تا یک دیدار حتی فرمالیته بین پزشکیان و دونالد ترامپ را برقرار کنند.
این دیدار در صورت وقوع، نه یک حرکت دیپلماتیک معمول، بلکه اقدامی پرریسک و قابل نکوهش ارزیابی می‌شود که می‌تواند منافع ملی ایران را در معرض تهدید قرار دهد و ایران را به فرموده مقام معظم رهبری مذبذب نشان دهد. نکوهش این اقدام احتمالی بر سه پایه‌ی استوار است: سابقه‌ی عهدشکنی آمریکا به رهبری ترامپ در برجام، سابقه‌ی تهاجم مستقیم ترامپ علیه ایران و درس‌های روشن از تجارب سایر کشورها در تعامل با این دولت غیرقابل پیش‌بینی.
عهدشکنی تاریخی دشمن سنتی جمهوری اسلامی ایران
آمریکای ترامپ و نقض یک‌جانبه‌ی برجام محور اول نکوهش این سفر احتمالی، ریشه در خاطره‌ی جمعی ایران از خیانت آمریکا تحت رهبری دونالد ترامپ دارد. برجام (برنامه جامع اقدام مشترک) که حاصل سال‌ها مذاکره‌ی فشرده بین ایران و قدرت‌های جهان بود، نمونه‌ای بی‌نظیر از دیپلماسی چندجانبه به شمار می‌رفت؛ ایران با پایبندی دقیق به تعهدات خود تحت نظارت دقیق آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، نشان داد که آماده‌ی تعامل سازنده در ازای رفع تحریم‌ها است؛ با این وجود اما، دونالد ترامپ در مه ۲۰۱۸، به صورت یک‌جانبه و بدون ارائه‌ی دلیلی مستند از نقض برجام توسط ایران، از این تواق تاریخی خارج شد. این اقدام نه تنها یک عهدشکنی آشکار در سطح بین‌المللی بود، بلکه پیامی واضح به ایران و جهان فرستاد: «تعهدات آمریکا تحت رهبری ترامپ، حتی زمانی که در قالب قطعنامه‌ی شورای امنیت تثبیت شده باشد، ارزش کاغذی را که روی آن نوشته شده ندارد».
پس از این خروج، آمریکا سیاست فشار حداکثری را با هدف به صفر رساندن فروش نفت ایران، را در پیش گرفت که زندگی میلیون‌ها ایرانی را تحت تأثیر قرار داد. مذاکرات بعدی در وین برای احیای برجام نیز بار دیگر نشان داد که دولت‌های بعدی آمریکا، حتی با تمایل برای بازگشت، تحت تأثیر میراث تخریبی ترامپ و ترس از واکنش وی قرار دارند. اکنون، طرح ملاقات با همان معمار اصلی این سیاست‌های ویرانگر، بدون هیچ تضمینی برای جبران خسارات گذشته، به مثابه آن است که ایران خود مشروعیتی برای اقدامات خصمانه‌ی او قائل شود. چنین اقدامی نه تنها گذشته‌ی پر از درد ملت ایران را نادیده می‌گیرد، بلکه خطر تکرار همان سناریو را در صورت بازگشت ترامپ به قدرت افزایش می‌دهد.
نقض حاکمیت ملی ایران از سوی دولت گستاخ آمریکا
از ترور سردار سلیمانی تا تحریم‌های کور؛ دومین دلیل برای نکوهش شدید این دیدار احتمالی؛ سابقه‌ی مستقیم تهاجم نظامی و امنیتی دولت ترامپ علیه ایران است. اوج این تهاجم را می‌توان در جنایت ژانویه ۲۰۲۰ دید، زمانی که دونالد ترامپ دستور ترور سپهبد شهید «قاسم سلیمانی»، فرمانده پرآوازه‌ی نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در خاک عراق صادر کرد؛ این اقدام که یک ترور دولتی در خاک کشور ثالث و نقض فاحش حاکمیت عراق و حقوق بین‌ملل بود، منطقه را تا آستانه‌ی یک جنگ تمام‌عصری پیش برد.
این حمله تنها نمونه از خصومت‌های مستقیم نیست. دولت ترامپ با تشدید تحریم‌ها در بحبوحه‌ی همه‌گیری جهانی کرونا، به وضوح نشان داد که برای فشار حداکثری بر مردم ایران حتی از «تروریسم اقتصادی» نیز ابایی ندارد. این تحریم‌ها که دسترسی ایران به دارو و تجهیزات پزشکی را مختل کرد، توسط بسیاری از نهادهای بین‌المللی محکوم شد. چگونه می‌توان با کسی که مستقیم دستور حمله به جان فرماندهان نظامی و سلامت عمومی ملت ایران را داده است، بر سر یک میز نشست؟ همچنین دولت آمریکا در حمله اسرائیل به ایران نیز مشارکت داشت و به زیرساخت های اتمی ایران آسیب جدی زد؛ عباس عراقچی وزیر امور خارجه در این زمینه می گوید: زیرساخت های اتمی ایران پس از حمله هوایی آمریکا آسیب جدی دیده است؛ لذا چنین ملاقاتی، چه به صورت رسمی و چه غیررسمی، می‌تواند به مثابه بخششی ناخواسته برای این جنایات تفسیر شود و روحیه‌ی مقاومت و غرور ملی را تضعیف کند و ایران را مذبذب نشان دهد.
**عبرت‌های تاریخی دیگر کشورها همچون لیبی و سوریه
تجارب تلخ دیگر کشورها در تعامل با ترامپ سومین دلیل قوی برای پرهیز از چنین ملاقاتی،نگاه به تجارب سایر رهبران و کشورهایی است که قبلاً این مسیر پرخطر را پیموده‌اند. همگان به یاد دارند که معمر قذافی رهبر پیشین لیبی با «باراک اوباما» و همچنین «احمد الشرع» رئیس جمهور سوریه با «دونالد ترامپ» دیدار کردند اما خروجی این دیدار ها برای منافع کشورشان بی فایده بود.
نظر شما در مورد این مطلب چیه؟