گزارش اختصاصی خبر ۲۴؛ سعید همتی،
بعد از هفته ها تلاش دستگاه سیاست خارجه برای منصرف کردن تروئیکای اروپایی از فعال سازی مکانیسم ماشه، اروپایی ها بعد از مکاتبات رسمی با شورای امنیت سازمان ملل، مکانیسم حفر شده در متن برنامه جامع اقدام مشترک را فعال کردند و با رای گیری جمعه شب گذشته رسماً ۶ قطعنامه تحریمی سازمان ملل متحد علیه ایران فعال شد.
فارغ از اینکه تلاش های بسیار پررنگ وزارت خارجه کشورمان برای تعلیق اجرای این مکانیسم بسیار قابل تامل است اما باید تاکید کرد که یکی دیگر از تیرهای ایالات متحده آمریکا و اروپا برای امتیازگیری از جمهوری اسلامی ایران و وادار کردن کشور به انعطاف در مقابل مطالبات فراخ غرب بدون نتیجه باقی مانده است.
واکنش کشورهای انگلیس، فرانسه و آلمان و حتی ایالات متحده آمریکا به خوبی نشان می دهد که تلاش آنها برای ایجاد ترس توام با امتیازگیری از ایران با سد محکمی به نام رهبری برخورد کرده است؛ آنهم در شرایطی که در خوشبینانه ترین حالت تعلیق مکانیسم ماشه، آغازی برای استمرار سیاست چماق و هویچ معروف بود. بدین معنا که اروپایی ها به صورت روزانه و هفتگی درخواست های بنیان برکن از طرف ایرانی در حوزه های مختلف هسته ای، موشکی و منطقه ای داشتند و چنانچه ایران به هر کدام از خواسته های طرف اروپایی تن در نمیداد، طرف اروپا دور جدیدی از تحریم و تهدید را آغاز می کرد، مبنی بر اینکه چنانچه ایران خواسته مورد نظر ما را اجرایی نسازد، مکانیسم معلق شده ماشه، فعال خواهد شد!
بازی اروپا برای نگه داشتن سایه سنگین مکانیسم ماشه عملاً به بن بست رسیده است و تیم مذاکره کننده کشورمان به صورت ناخودآگاه و غیر ارادی، در پایان در زمین اروپایی ها بازی نکرد علیرغم آنکه تلاش داشت تا بازیگر خواسته های طرف اروپایی باشد.
بازگرداندن تحریم‌های تسلیحاتی ولاغیر!
رویترز امروز در گزارشی نوشت :« سازمان ملل متحد روز شنبه (۲۷ سپتامبر ۲۰۲۵) تحریم‌های تسلیحاتی و سایر تحریم‌ها علیه ایران را بازگرداند؛ اقدامی که خشم تهران را برانگیخت و باعث شد این کشور سفرای خود را از بریتانیا، فرانسه و آلمان فرا بخواند».
این رسانه غربی در ادامه می نویسد : « طبق این تصمیم، تحریم‌های وضع‌شده در شش قطعنامه شورای امنیت (از جمله تحریم تسلیحاتی، محدودیت‌های مرتبط با فعالیت‌های موشکی و هسته‌ای، ممنوعیت سفر و مسدود کردن دارایی افراد و نهادهای مشخص) دوباره لازم‌الاجرا می‌شود. همچنین صادرات و واردات تسلیحات متعارف به ایران و از ایران ممنوع خواهد بود».
گزارش رویترز هم نمایانگر یک واقعیت عینی است مبنی بر اینکه اساساً بخش عمده تحریم های احیا شده مورد ادعای آمریکا و اروپا علیه ایران در حوزه تسلیحاتی است و تاثیر آنچنانی بر معیشت و اقتصاد ندارد، کمااینکه با رجوع به متن قطعنامه های گذشته نیز می توان همین صحه گذاشت که بخش بسیار جزئی از ۶ قطعنامه به تحریم های اقتصادی باز می گردد.
البته باید تاکید کرد که ایران در کنار چین و روسیه اساس بازگشت تحریم های صادره ذیل ۶ قطعنامه را بی اثر و فاقد مشروعیت حقوقی می دانند و چنین موضعی را در بیانیه های رسمی خود نیز اعلام کرده اند؛ به طوری که وزارت امور خارجه کشورمان این اقدام را «فاقد مبنای حقوقی» می داند و تمامی تلاش‌ها برای بازگرداندن تحریم‌ها را «باطل و بی‌اثر» می داند.
روسیه نیز در موضع گیری های مختلف این اقدام را به شدت محکوم کرد، به عنوان نمونه «ماریا زاخارووا» سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه یک روز قبل از از اجرای اسنپ‌بک، تلاش انگلیس، فرانسه و آلمان برای بازگرداندن تحریم‌های پیشین شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران را یک «فریبکاری حقوقی» عنوان و بیان می کند : «اروپایی‌ها با حقه‌بازی، رویه حل اختلاف پیش‌بینی‌شده در قطعنامه ۲۲۳۱ را نادیده گرفتند. طبق این قطعنامه، ابتدا باید اختلافات از طریق مکانیسم حل اختلاف بررسی شود و تنها در صورت بن‌بست، موضوع به شورای امنیت ارجاع داده شود. اما لندن، پاریس و برلین این مراحل را نادیده گرفتند و مستقیماً درخواست خود را به شورای امنیت ارائه کردند.» این مقام روسی در ادامه اظهار می کند : «از منظر حقوق بین‌الملل، این اقدام یک کلاهبرداری است. اگر قوانین را نقض کنید، حق استفاده از مکانیسم‌های پیش‌بینی‌شده در آن را از دست می‌دهید. این کشورها به‌صورت مکرر قطعنامه ۲۲۳۱ را نقض کرده‌اند. پس از انقضای برخی محدودیت‌های اعمال‌شده علیه ایران در ۱۸ اکتبر ۲۰۲۳، آنها تحریم‌های مشابهی را به‌صورت یک‌جانبه اعمال کردند.»
وی با تاکید بر اینکه غرب سال‌هاست تعهدات خود در قبال برجام را اجرا نکرده و ایالات متحده نیز در سال ۲۰۱۸ به‌طور کامل از این توافق خارج شد، عنوان کرد :«اکنون آنها با ترفندهای حقوقی ضعیف، به‌دنبال تنبیه ایران هستند.»
مقامات چین هم در مواضعی مشابه فعال سازی اسنپ بک را یک اقدام ضد حقوقی و غیر سازنده عنوان کردند و از عدم تبعیت از احیای ۶ قطعنامه سخن به میان آوردند، آنهم در شرایطی که اروپا و آمریکا فراتر از اثرات اقتصادی و تجاری بسیار محدود اقدام خود بدنبال ایجاد اثرات روانی در جامعه ایرانی هستند.
لطفا تغییر ریل دهید
در حالی که اثرات روانی فعال سازی مکانیسم ماشه تنها دلگرمی غرب برای استمرار جاده یک طرفه امتیازگیری از ایران است، باید این انتظار را از دولت و بویژه دستگاه سیاست خارجه کشورمان مطرح نمود که مدارا بی جهت با اروپایی را کنار گذاشته و حال که اروپایی ها هر اقدامی ضدایرانی که لازم بوده است برای فشار به جامعه ایرانی انجام داده اند، منطقی و اصولی تر از گذشته با آنها مقابله کنند.
مهمتر از بازگرداندن تحریم‌های تسلیحاتی و سایر محدودیت‌های سازمان ملل علیه ایران توسط کشورهای اروپایی نحوه تعامل وزارت خارجه با این کشورها و میزان عطشی که نسبت به مذاکرات با غربی ها نشان می دهد، است چرا که تجربه تلخ دولت حسن روحانی و دولت فعلی و حتی دولت محمد خاتمی نشان می دهد هر جا تلاش شد به هرقیمتی مذاکره و امتیازدهی صورت بگیرد، نه تنها فشارهای کشورهای غربی متوقف نشد، بلکه علاوه بر تشدید زیاده خواهی آنها، وسعت تحریم ها و تهدیدها افزایش یافت و آثار روانی و دود ناشی از این آمد و شد بی ثمر دیپلماتیک به چشم مردم رفت.
نظر شما در مورد این مطلب چیه؟