به گزارش خبر۲۴،بحران فراگیر اقتصادی در ترکیه شرایط را برای حزب حاکم و دولت رجب طیب اردوغان، دشوار کرده است، چرا که تورم در تمام حوزه‌های مصرفی و خدماتی به‌شکل روزافزون ادامه دارد و برنامه‌های میان‌مدت تیم اقتصادی مهمت شیمشک وزیر امور دارایی نیز نتوانسته است تغییر محسوسی ایجاد کند، به همین خاطر، اردوغان یک بار دیگر به نمایش‌های تبلیغاتی پناه برده و در عین حال، به‌دنبال تضعیف مهمترین حزب مخالف دولت است.
اردوغان در اقدامی هدفمند به‌مناسبت آغاز فعالیت پاییزه پارلمان، با نمایندگان احزاب دیدار کرد. حزب جمهوری خلق به‌رهبری اوزگور اوزل، این نشست را تحریم کرد و نمایندگان خود را به پارلمان نفرستاد، اما دیگر احزاب مخالف، از جمله علی باباجان رهبر حزب جهش و دموکراسی، احمد داود اوغلو رهبر حزب آینده، باقرخان تونجای رهبر حزب دموکراسی و برابری خلق‌ها (دمپارتی)، مساوات درویش اوغلو رهبر حزب ایی پارتی و دیگران، عکس‌های صمیمانه‌ای با اردوغان گرفتند.
داود اوغلو، باباجان و نمایندگان کُرد نزدیک به پ.ک.ک. در این نشست، چنان رفتار دوستانه و صمیمانه‌ای با اردوغان داشتند که این تابلو، عملاً به ایستگاهی نمادین برای نمایش دادن انزوا و تنهایی حزب جمهوری خلق تبدیل شد و اردوغان توانست آورده تبلیغاتی ارزشمندی کسب کند،
در نتیجه پافشاری مداوم اوزگور اوزل برای برگزاری انتخابات پیش از موعد، حالا طرفدار چندانی ندارد.
شاید یکی از دلایل رفتار صمیمانه اردوغان با سران احزاب مخالف، مهیا کردن فضای روانی پارلمان و جامعه برای روند تغییر و اصلاح قانون اساسی ترکیه است، چرا که پس از خلع‌سلاح کامل پ.ک.ک. و آزادی زندانیان این گروه منحله، قرار است تغییراتی در متن قانون اساسی داده شود.
اردوغان برای رسیدن به این هدف، به همراهی و موافقت احزاب دیگر نیاز دارد. شواهد نشان می‌دهد که کسب موافقت کامل برای تغییر متن قانون اساسی در نشست نمایندگان پارلمان ممکن نیست و باید به آرای عمومی مراجعه شود،
در نتیجه اردوغان حالا، هم باید به فکر برگزاری رفراندوم یا همه‌پرسی باشد، هم برگزاری انتخابات سراسری، اما سؤال اینجاست: آیا اردوغان موفق خواهد شد پس از تغییر قانون اساسی برای کسب رضایت کردها، در انتخابات سراسری نیز حمایت آنها را کسب کند؟
پاسخ به این سؤال از این جهت اهمیت دارد که تیم اردوغان در شرایط فعلی، بیش از هر زمانی به عبدالله اوجالان امید بسته است و انتظار دارد که اغلب کردها و هواداران دمپارتی، به‌دستور اوجالان، از حزب عدالت و توسعه حمایت کنند.
ترکیه در مسیر رفراندوم
شامل طیار از نمایندگان سابق پارلمان ترکیه و از چهره‌های مشهور حزب عدالت و توسعه، آشکارا اعلام کرده است که حزب حاکم در حال آماده شدن برای تغییر چشم‌انداز سیاسی است.
طیار اعلام کرد که حزب عدالت و توسعه قصد دارد تا پایان سال ۲۰۲۶ همه‌پرسی قانون اساسی جدید را برگزار کند و نتیجه این اقدام، می‌تواند منجر به انتخابات زودهنگام در سال ۲۰۲۷ شود.
طیار اعلام کرد که سخنان او مبتنی بر برداشت و تحلیل شخصی نیست و بر اساس اطلاعاتی است که از بزرگان حزب کسب کرده است. تاریخ احتمالی همه‌پرسی می‌تواند پاییز ۲۰۲۶ باشد و در این صورت، در بهار ۲۰۲۷ میلادی نیز انتخابات سراسری پیش از موعد برگزار خواهد شد.
یکی از مهمترین چالش‌ها و موضوعات پیچیده درباره انتخابات آتی ترکیه، این است؛ آیا اردوغان می‌تواند دوباره نامزد شود یا خیر؟ در صورتی که اردوغان بتواند قبل از همه‌پرسی، نظر مساعد کردها و بخشی از مخالفین را برای تغییر قانون اساسی جلب کند، او تمایل دارد باز هم خودش نامزد شود.
اما مرور تصاویر ویدئوهای سخنرانی‌ها و فعالیت‌های اخیر اردوغان، نشان می‌دهد که او واقعاً دچار کهولت و خستگی شده است و همین حالا هم وظایف خود را به‌سختی انجام می‌دهد و اگر قبلاً، تمایل داشت که در طول هفته، دست‌کم یک سخنرانی میدانی و دو مصاحبه مفصل داشته باشد، حالا از دوربین و میکروفون حذر دارد. او همچون سابق، سریع و پرجوش‌وخروش حرف نمی‌زند و شور و هیجانی در جملاتش وجود ندارد.
تصمیم کردها چیست؟
تخمین‌های غیررسمی حاکی از آن است که از هر سه شهروند ترکیه یک نفر کُرد است و به این ترتیب از جمعیت ۹۰میلیونی کشور، دست‌کم ۳۰ میلیون نفر، کُرد هستند، این یعنی یک منبع بزرگ رأی که همه احزاب به‌دنبال آن هستند.
در دو دهه گذشته، به‌طور سنتی، بخش اغلب کردها در ترکیه به احزاب و نهادهای اقماری پ.ک.ک. و بخشی نیز به حزب اردوغان رأی داده‌اند و دسته سوم که به حزب جمهوری خلق رأی داده، در اقلیت است. اردوغان امیدوار است در صورت نهایی شدن معامله سیاسی و حقوقی با عبدالله اوجالان، بخش قابل توجهی از رأی کردها را نیز به دست بیاورد.
اما تازه‌ترین نظرسنجی‌های میدانی حاکی از این است که حالا بسیاری از کردهای ترکیه، تمایلی برای قبول درخواست‌های اوجالان و اردوغان ندارند و مسیر رأی و ترجیح سیاسی آنان، ابهام استراتژیک بالایی دارد.
مؤسسه نظرسنجی و تحقیقاتی بوپار ترکیه (BUPAR Research) اعلام کرده است که بر اساس تازه‌ترین نظرسنجی‌ها، دست‌کم ۷۰ درصد از هواداران دمپارتی (نهاد اقماری پ.ک.ک.) چنین دیدگاهی دارند:
الف) با وجود حمایت بالقوه از عبدالله اوجالان، حاضر نیستند به ائتلاف اردوغان ـ باغچلی رأی دهند.
ب) با اصلاح قانون اساسی برای انتخاب مجدد رجب طیب اردوغان، رئیس حزب عدالت و توسعه و رئیس‌جمهور، مخالفت می‌کنند.
نظرسنجی مزبور در ۲۶ استان دارای اکثریت جمعیتی کُردزبان به‌علاوه استانبول انجام شده و حاشیه خطای آن تنها ۳.۶ درصد است، این نتیجه، نشان‌دهنده بالاترین میزان بی‌اعتمادی شهروندان کُرد به حزب عدالت و توسعه و شخص اردوغان در دو دهه گذشته است.
البته این تنها مشکل اردوغان و حزب عدالت و توسعه با کردها نیست و در آن سوی مرز یعنی در شمال سوریه و به‌ویژه در استان حسکه، شبه‌نظامیان کُرد موسوم به «قسد» نیز به‌عنوان یکی دیگر از نهادهای اقماری پ.ک.ک.، هنوز به توافق‌نامه ادغام در ارتش سوریه عمل نکرده‌اند.
حال باید دید این محورها به‌چه‌شکلی بر روند تحولات سیاسی ترکیه تأثیر خواهند گذاشت
نظر شما در مورد این مطلب چیه؟