سراب «پیروزی مطلق» نتانیاهو/ نگرانی صهیونیست‌ها از ظهور «یحیی سنوار» دیگر

به گزارش خبر۲۴،اعلام توافق آتش بس در نوار غزه میان حماس و رژیم صهیونیستی توسط دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، موجی از واکنش‌های متناقض را در عرصه سیاسی رژیم اشغالگر برانگیخت؛ به طوری که جناح راست این رژیم به دو گروه موافق و مخالفِ توافق تقسیم شد و گروه اپوزیسیون هم به سرعت، حمایت بی‌قید و شرط خود از این توافق را اعلام کردند.

فضای سیاسی متشنج اسرائیل بعد از اعلام آتش بس/ سرخوردگی راست افراطی‌ها

از ماهیت واکنش‌های سیاسی صهیونیست‌ها مشخص بود که برخی بر اساس این واقعیت که توافق آتش بس در غزه بیانگر پایان سیطره دیدگاه راست افراطی‌هاست، از آن حمایت کردند و برخی دیگر هم مخالف این توافق بودند. اما به طور کلی همه احزاب عرصه سیاسی رژیم صهیونیستی از این توافق به عنوان یک لحظه تاریخی یاد کردند که جهت‌ متفاوتی را نسبت به وضعیت قبل از توافق ایجاد می‌کند.

این موضوع نه تنها به ماهیت جنگ غزه و آزادی اسرای اسرائیلی بعد از بیش از دو سال اسارت مربوط می‌شود، بلکه مرتبط با تغییر جامع در چشم انداز سیاسی اسرائیل نیز هست.

کسانی که با امور منطقه و به ویژه تحولات مربوط به جنگ غزه آشنایی داشته باشند، می‌دانند که با ادامه و گسترش این جنگ، صهیونیست‌ها ایده‌هایی برای جبران شکست مفتضحانه در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ ارائه دادند که شامل تشدید فشارها برای الحاق اراضی بیشتر از کرانه باختری و نوار غزه و آواره کردن فلسطینی‌ها بود. اما برجسته‌ترین اقدامی که صهیونیست‌ها برای جبران این شکست انجام دادند، مطرح کردن دوباره پروژه موسوم به «اسرائیل بزرگ» شامل اشغال مساحت زیادی از اراضی اغلب کشورهای عربی بود که از زبان نتانیاهو بیان شد.

نتانیاهو و شرکای او در جناح راست افراطی مانند بزالل اسموتریچ، وزیر دارایی، ایتمار بن گویر، وزیر امنیت داخلی و اسرائیل کاتس، وزیر جنگ رژیم اشغالگر، مفهوم جنگ دائمی را توسعه داده بودند که هرگونه شانسی برای رسیدن به توافق آتش بس در نوار غزه را از بین می‌برد.

اما در نهایت، ترامپ که حمایت نامحدودی از راست افراطی‌های رژیم صهیونیستی در جنگ علیه نوار غزه به عمل می‌آورد، بنا به دلایل متعدد مجبور شد به دنبال توافقی برای آتش بس در غزه باشد و گفت که طرح او برای پایان دادن به جنگ، اسرائیل را از خشم جهانیان نجات خواهد داد.

مکالمه تلفنی ضبط شده میان ترامپ و نتانیاهو نشان می‌دهد که ترامپ شخصاً به شکل تلویحی اعلام کرد که اسرائیل دیگر نمی‌تواند به مقابله با جهانی که از رفتارهای متکبرانه خسته شده است، ادامه دهد. ترامپ در مصاحبه با فاکس نیوز بعد از اعلام توافق آتش بس در غزه، به مکالمه‌ای که با نتانیاهو داشت اشاره و تاکید کرد که به او گفتم اسرائیل نمی‌تواند با همه جهان بجنگد و امروز همه جهان متحد شده است.

شکست سیاسی بزرگ نتانیاهو در آتش بس غزه

به عبارت دیگر، ترامپ گفت که هرچند همچنان به حمایت نامحدود از اسرائیل ادامه خواهد داد، اما نمی‌تواند به دفاع از این رژیم در برابر همه جهان ادامه دهد. این تا حد زیادی با ارزیابی‌های تعدادی از تحلیلگران سیاسی و نظامی رژیم صهیونیستی مطابقت دارد؛ جایی که بسیاری از آنها معتقدند اسرائیل شاید به دستاوردهای نظامی متعددی در جنگ غزه رسیده باشد، اما شکست سیاسی آشکاری را متحمل شده است به ویژه شخص نتانیاهو‌.

بعد از اعلام این توافق توسط ترامپ، نتانیاهو به سرعت اعلام کرد «امروز روز بزرگی برای اسرائیل است. من فردا جلسه کابینه را برای تصویب این توافق و بازگرداندن همه گروگان‌ها (اسرای صهیونیستی) به خانه تشکیل خواهم داد. من از صمیم قلب از ترامپ و تیمش به خاطر تعهدشان به این ماموریت مقدس برای آزادی گروگان‌های ما تشکر می‌کنم و ما به تلاش برای رسیدن به همه اهداف خود ادامه خواهیم داد».

با این حال، جلسه کابینه رژیم صهیونیستی به دلیل اختلافاتی که نه تنها میان نتانیاهو و مخالفان توافق آتش بس از احزاب راست افراطی وجود داشت، بلکه به دلیل تنش‌ها و اختلافات در داخل خود حزب لیکود، به تاخیر افتاد. در نتیجه ترامپ مجبور شد از استیو ویتکاف، نماینده ویژه خود و جرد کوشنر، دامادش کمک بگیرد تا وزرای اسرائیلی را متقاعد کنند که این توافق بهترین توافق ممکن بوده و اسرائیل را از خطر بزرگتری نجات می‌دهد.

با این حال اختلاف با احزاب راست افراطی رژیم صهیونیستی همچون حزب «صهیونیسم مذهبی» و «عوتسما یهودیت» ادامه یافت که به این توافق رای منفی دادند و حتی تهدید به خروج از ائتلاف کردند. اما تهدیدات احزاب راست افراطی اسرائیل برای نتانیاهو چندان مهم نیست، بلکه مشکل اساسی او، اعتقاد شخصی خودش درباره توافق آتش بس غزه است و نمی‌داند که این توافق بقای او در قدرت را تضمین می‌کند یا منجر به سقوطش می‌شود.

اما به طور کلی، نتانیاهو معتقد است در هر صورت، توافق آتش بس غزه اگر ادامه پیدا کند، بیشتر پایه‌های ایدئولوژی راست افراطی را که او شخصاً نماینده آن بوده و مبتنی بر گسترش جنگ و درگیری و الحاق اراضی عربی است تضعیف خواهد کرد.

امروز نتانیاهو احساس می‌کند که مجبور است در تبلیغ مزایای این توافق برای اسرائیل اغراق کند، اما در اعماق وجودش می‌داند دیگران چنین تبلیغاتی را باور نمی‌کنند. محافل صهیونیستی مدت‌هاست که می‌گویند پایان دادن به جنگ و رسیدن به آرامش حتی به شکل نسبی مستلزم عقب نشینی راست افراطی‌ها از ایدئولوژی و افکار مخربشان است.

اپوزیسیون رژیم صهیونیستی به ریاست یائیرلاپید، با اشتیاق فراوان از توافق کنونی آتش بس در نوار غزه استقبال و اعلام کرد: «در این دو سال دشوار، این لحظه‌ای از نور بزرگ در دل تاریکی است. بنی گانتس، از اعضای برجسته اپوزیسیون و رئیس حزب آبی سفید هم گفت که امروز صبح همه اسرائیلی‌ها با امید و انتظار برای بازگشت قریب الوقوع برادران و خواهرانمان بعد از دو سال رنج از خواب بیدار می‌شوند».

آویگدور لیبرمن، وزیر جنگ اسبق رژیم صهیونیستی و رهبر کنونی حزب «اسرائیل خانه ما» هم اعلام کرد که «صبحی پر از امید و شادی، ما به همراه همه اسرائیلی‌ها مشتاق بازگشت همه زنان و مردان ربوده شده به خانه‌هایشان هستیم».

سراب «پیروزی مطلق» نتانیاهو

اما در کابینه نتانیاهو وضعیت متفاوت است و حتی آنهایی که از توافق آتش بس استقبال کردند هم نسبت به آن خوشبین‌ نیستند و از روی اجبار به شکل شفاهی موافقتشان را اعلام کردند. اعضای کابینه نتانیاهو در واقع تنها بند اول طرح ترامپ که مربوط به آزادی اسرای صهیونیستی از غزه است را قبول دارند و معتقدند که ارتش اسرائیل باید در نوار غزه بماند.

محافل عبری تاکید دارند که اگر جنگ واقعاً پایان یابد، این شوک بزرگی به اسرائیلی‌هاست؛ به ویژه اگر حماس همچنان در صحنه باقی بماند. این موضع در حال حاضر توسط وزرای حزب عوتسما یهودیت اعلام می‌شود که تهدید به استعفا از کابینه کرده‌اند. در حالی که اعضای حزب صهیونیسم مذهبی، رسماً تهدید به استعفا نکرده‌اند اما به روشنی می‌گویند که همه گزینه‌ها روی میز است.

بزالل اسموتریچ، وزیر فاشیست کابینه نتانیاهو و رئیس حزب صهیونیسم مذهبی گفت که «ترس زیادی از عواقب تخلیه زندان‌ها و آزاد کردن نسل بعدی رهبران ترور (اشاره به رزمندگان و رهبران فلسطینی که اکنون در اسارت صهیونیست‌ها هستند و تعدادی از آنها قرار است در توافق تبادل اسرا آزاد شوند) وجود دارد که همه تلاش خود را برای ادامه ریختن خون اسرائیلی‌ها انجام خواهند داد.

این وزیر افراطی صهیونیست گفت که به همین دلیل ما نمی‌توانیم به این شادی‌ها و جشن‌های کوته بینانه بپیوندیم و به توافق آتش بس رای بدهیم.

اوریت استراک، از وزرای حزب اسموتریچ هم گفت: «با وجود اینکه توافق کنونی راه نجاتی برای گروگان‌ها (اسرای صهیونیستی) است اما این توافق شرم بزرگی را در خود نهفته دارد؛ جایی که آزادی «تروریست‌ها» (اشاره به اسرای فلسطینی) در ازای گروگان‌ها را عادی‌سازی می‌کند و این ننگ بزرگی برای ماست.

یک سوال بزرگ که ذهن محافل صهیونیستی را امروز به خود مشغول کرده این است که چرا نتانیاهو توافقی را پذیرفته که برخی معتقدند می‌توانست در آغاز جنگ و یا دست کم در اکتبر سال گذشته به دست بیاید.

۲ دلیلی که نتانیاهو را مجبور به آتش بس کرد

باروخ کارا، نویسنده و تحلیلگر برجسته صهیونیست در وب سایت عبری والا گفت که دو دلیل پشت این امر وجود دارد.

وی تاکید کرد که یک دروغ رایج وجود دارد؛ مبنی بر اینکه در دوره‌های گذشته هرگز چنین پیشنهادی به نتانیاهو ارائه نشده بود. اما واقعیت این است که نتانیاهو و شرکایش در ابتدا هرگونه توافق جامعی را رد می‌کردند و اسموتریچ و بن گویر، پایان دادن به جنگ را به عنوان پایان رویای شهرک سازی در غزه می‌دانستند. همچنین نتانیاهو معتقد بود که پایان جنگ موجب سقوط کابینه وی و برکناری او از قدرت و سپس رفتن پای میز محاکمه می‌شود.

این تحلیلگر صهیونیست اظهار داشت: کابینه نتانیاهو مفهوم موهوم «پیروزی مطلق» را به عنوان بهانه‌ای برای ناکام گذاشتن هر ابتکار و توافقی جهت پایان جنگ در نظر گرفته بود. اما امروز دو دلیل برای تغییر موضع نتانیاهو وجود دارد: یکی اینکه انتخابات زودهنگام اسرائیل به یک گزینه قوی تبدیل شده و دیگری حکم دادگاه کیفری بین المللی علیه او به خاطر جنایات نسل کشی در غزه است؛ مسئله‌ای که منجر به انزوای بین‌المللی نتانیاهو شده است و راه گریزی از آن ندارد.

نگرانی صهیونیست‌ها از ظهور یک یحیی سنوار دیگر

نداو ایال، دیگر تحلیلگر صهیونیست در روزنامه عبری یدیعوت آحارانوت تاکید کرد: اسرای فلسطینی که قرار است آزاد شوند، افرادی خطرناک برای اسرائیلی‌ها هستند و ما حق نداریم بعد از حوادث ۷ اکتبر و کاری که یحیی سنوار (که در معامله گلعاد شالیط آزاد شد) کرد، سرمان را مانند کپک در برف فرو کنیم. امروز اسرائیلی‌ها به چهره هر اسیر فلسطینی که آزاد می‌شود، نگاه خواهند کرد و از خودشان می‌پرسند آیا این یحیی سنوار بعدی است؟

آوی ایساخاروف، کارشناس نظامی رژیم صهیونیستی در گزارشی تحت عنوان «پیروزی نظامی، شکست سیاسی» نوشت: دستاوردهای نظامی ارتش اسرائیل در نوار غزه طی دو سال گذشته امروز به یک شکست سیاسی بزرگ تبدیل شده است. با وجود ویرانی‌های گسترده در نوار غزه و تعداد بالای کسانی که قتل عام شدند و همچنین با وجود ضربات شدیدی که حماس متحمل شد اما این جنبش حمله ۷ اکتبر را مطلقاً یک پیروزی می‌داند.

محافل عبری تاکید دارند که حماس یک پیروزی بزرگ در سطح سیاسی و بین‌المللی به دست آورد؛ در حالی که کابینه اسرائیل به ریاست نتانیاهو با وجود اینکه ادامه جنگ را تبدیل به یک هدف سیاسی کرده بود، اما یک شکست سیاسی کامل متحمل شد.

بن کاسپت، نویسنده و تحلیلگر صهیونیست در روزنامه عبری معاریو گفت که ما باید محاسبات زیادی انجام دهیم. متاسفانه زمانی که مشخص شود جنگ تمام شده و حماس هنوز پابرجاست و خلع سلاح هم نشده، ما باید خودمان را پاسخگو بدانیم.

وی تاکید کرد: همچنین زمانی که مشخص شود توافق کنونی آتش بس می‌توانست مدت‌ها قبل حاصل گردد و این حجم از خسارات به اسرائیل وارد نشود، بسیاری از طرف‌ها باید پاسخگو باشند و کابینه موظف است یک کمیسیون تحقیق رسمی تشکیل دهد.