گزارش اختصاصی خبر ۲۴؛
وعده‌ها و تناقض‌های ظریف
-وعده ۱۳۹۴: آمریکا نمی‌تواند از برجام خارج شود. تنها سه سال بعد، خروج رسمی آمریکا از برجام، اعتماد ایران را نقض کرد.
-شهریور ۱۳۹۷: ظریف اعلام کرد آمریکا شکست خورده است، اما واقعیت میدانی نشان داد آمریکا با تضمین‌های اروپا و دولت روحانی توانست تحریم‌ها را بازگرداند.
-لغو یا تعلیق تحریم‌ها؟: ظریف ابتدا ادعا کرد تحریم‌ها لغو شده‌اند، اما نمایندگان مجلس این ادعا را رد کردند و خود او نیز پس از آن، واکنش مبهمی نشان داد.
مکانیسم «اسنپ‌بک» و انکارهای مکرر
یکی از بحث‌برانگیزترین بندهای برجام، مکانیسم «اسنپ‌بک» یا بازگرداندن تحریم‌هاست. ظریف ابتدا آن را انکار کرد، سپس ادعا کرد روسیه آن را پیشنهاد داده، اما صالحی این ادعا را تکذیب کرد. در واقع تیم ایرانی، بدون مقاومت در برابر فشارهای آمریکا و اروپایی، این بند پرخطر را پذیرفت و مسئولیت آن را نپذیرفت.
هزینه‌های اعتماد به آمریکا
اعتماد تیم ایرانی به وعده‌های جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا، منجر به پیش‌پرداخت کامل ایران شد: نابودی ۹۷ درصد ذخایر اورانیوم، تخریب رآکتور اراک، توقف غنی‌سازی در فردو و از بین رفتن بیش از ۱۳ هزار سانتریفیوژ. اقرار خود ظریف در جلسات مجلس و مصاحبه‌های تلویزیونی نشان می‌دهد که حتی او نیز نسبت به ادامه توافق شک داشت، اما مسیر پیش‌گرفته شد و نتیجه، خسارت سنگین برای کشور بود.
هدف برجام؛ هسته‌ای یا اقتصادی؟
اظهارات ظریف درباره هدف برجام متناقض است: ابتدا بر لغو تحریم‌ها تأکید داشت، سپس اعلام کرد هدف هسته‌ای و امنیتی بوده و مسائل اقتصادی در اولویت نبوده‌اند. این تناقض، نشان‌دهنده فقدان راهبرد روشن و عدم توجه به منافع ملی است.
در مجموع باید گفت برجام، بدون رعایت قواعد بدیهی حقوقی و با اعتماد کامل به طرف آمریکایی، تجربه‌ای پرهزینه برای ایران بود. تناقض‌های ظریف و تیم مذاکره‌کننده در وعده‌ها، انکار مکانیسم‌های کلیدی و پیش‌پرداخت گسترده امتیازات، موجب خسارت اقتصادی و سیاسی شد. پاسخ به پرسش‌های کلیدی درباره هدف توافق و مسئولیت در قبال بندهای پرخطر، چراغ راهی برای جلوگیری از تکرار خطاهای استراتژیک و حفظ منافع ملی ایران است.
نظر شما در مورد این مطلب چیه؟