گزارش اختصاصی خبر ۲۴؛ اما آنچه در پس پرده این اقدامات قرار دارد، تلاش برای تسلط بر منابع انرژی، به‌ویژه اورانیوم این کشور است. در این گزارش، به بررسی اهداف فرانسه در قزاقستان، پروژه‌ها و دلایل ژئوپلیتیکی پشت این نفوذ پرداخته می‌شود.
حضور فرانسه در قزاقستان؛ اهداف اعلامی و واقعیت‌ها
آژانس توسعه فرانسه (AFD) از سال ۲۰۲۱ دفتر خود را در آلماتی، بزرگ‌ترین شهر قزاقستان، افتتاح کرده و از آن زمان تاکنون به طور مستمر پروژه‌های مختلفی را در این کشور پیش برده است. ماموریت اعلامی AFD در قزاقستان، کمک به کاهش وابستگی این کشور به سوخت‌های فسیلی، ترویج انرژی‌های تجدیدپذیر، مدیریت منابع آب و توسعه پایدار است. اما در حقیقت، این پروژه‌ها به‌عنوان ابزاری برای نفوذ ژئوپلیتیکی و دستیابی به منابع استراتژیک انرژی، به‌ویژه اورانیوم، به کار گرفته شده‌اند.
نفوذ از طریق توسعه
بر اساس گزارش‌های رسمی، برخی از مهم‌ترین پروژه‌ها عبارتند از:
1. انرژی‌های تجدیدپذیر: فرانسه در سال ۲۰۲۲ وام ۱۵۰ میلیون یورویی برای پروژه‌های انرژی خورشیدی و بادی در قزاقستان تخصیص داد تا کمک کند دولت قزاقستان ۱۵٪ از برق خود را از منابع تجدیدپذیر تأمین کند.
2. توسعه شهری سبز: پروژه‌های حمل‌ونقل پایدار و بهینه‌سازی مصرف انرژی در ساختمان‌ها در آلماتی در حال اجرا است. این پروژه‌ها با هدف تبدیل این شهر به یک الگوی توسعه شهری پایدار در آسیای مرکزی انجام می‌شود.
3. آب و کشاورزی: در شرایط بحران آب در آسیای میانه، پروژه‌های مشترک برای بهینه‌سازی مصرف آب در کشاورزی یکی از بخش‌های مهم همکاری‌های فرانسه با قزاقستان است.
4. سلامت و زیرساخت‌ها: حمایت مالی فرانسه از توسعه بیمارستان‌ها و سیستم‌های بهداشتی، که با هدف بهبود زیرساخت‌های پزشکی در قزاقستان انجام می‌شود.
5. حمل‌ونقل و لجستیک: فرانسه در کریدور میانی، یکی از پروژه‌های بزرگ حمل‌ونقل بین‌المللی، مشارکت دارد که مسیر ترانزیتی مهمی میان چین، روسیه، اروپا و ترکیه است.
دلایل ژئوپلیتیکی و اقتصادی پشت حضور فرانسه
در حالی که فرانسه به طور رسمی از شعارهایی چون “گذار انرژی” و “مبارزه با تغییرات اقلیمی” استفاده می‌کند، دلایل عمیق‌تری پشت نفوذ آن در قزاقستان قرار دارد:
1. دسترسی به منابع انرژی و اورانیوم:قزاقستان بزرگ‌ترین تولیدکننده اورانیوم در جهان است و یکی از تأمین‌کنندگان اصلی شرکت فرانسوی «اورانو» (Orano) است. به همین دلیل، حضور فرانسه در این کشور بیش از هرچیز به‌دنبال دسترسی به این منابع حیاتی است.
2. رقابت با چین و روسیه: قزاقستان به دلیل موقعیت ژئوپلیتیکی خود، در حال حاضر صحنه رقابت قدرت‌های بزرگ است. فرانسه با استفاده از ابزارهایی مانند AFD به‌دنبال نفوذ در این کشور است تا در مقابل پروژه‌های چین (کمربند و جاده) و روسیه، حضور خود را تقویت کند.
3. تقویت حضور اروپا در بازار آسیای میانه: با کاهش وابستگی اروپا به انرژی روسیه، قزاقستان به‌عنوان یک منبع مهم نفت و گاز برای اتحادیه اروپا شناخته می‌شود. سرمایه‌گذاری‌های فرانسه در انرژی‌های تجدیدپذیر و زیرساخت‌ها به‌دنبال تقویت همکاری‌های اقتصادی در آینده است.
4. دیپلماسی نرم و تثبیت روابط سیاسی: از طریق پروژه‌های توسعه‌ای، فرانسه به‌دنبال ایجاد روابط بلندمدت با نخبگان سیاسی و اقتصادی قزاقستان است. این روابط می‌تواند منافع اقتصادی و سیاسی فرانسه را در آینده تضمین کند.
۵. مهندسی مسیرهای حمل‌ونقل جهانی: سرمایه‌گذاری در کریدور میانی و سایر پروژه‌های حمل‌ونقل استراتژیک به فرانسه این امکان را می‌دهد که در آینده نقش مؤثری در مسیرهای جایگزین «کمربند و جاده» چین ایفا کند و دسترسی اروپا به آسیای مرکزی و شرقی را از مسیرهای غیرروسی و غیردریایی تضمین کند.
فرانسه، توسعه یا سلطه؟
به نظر می‌رسد که حضور آژانس توسعه فرانسه در قزاقستان بیش از یک پروژه صرفاً توسعه‌ای یا زیست‌محیطی است. این حضور بخشی از یک استراتژی ژرف ژئوپلیتیکی است که هدف اصلی آن نفوذ در آسیای مرکزی، دسترسی به منابع حیاتی انرژی، مهندسی مسیرهای حمل‌ونقل و ایجاد بازار برای شرکت‌های فرانسوی است. بنابراین، در حالی که فرانسه پروژه‌هایی را با شعارهای «توسعه پایدار» اجرا می‌کند، در پس این پروژه‌ها، منافع اقتصادی و ژئوپلیتیکی قوی‌تری قرار دارد که می‌تواند تأثیرات قابل توجهی در آینده منطقه و جهان داشته باشد.
نظر شما در مورد این مطلب چیه؟