به گزارش خبر۲۴، در ۲۲ ژوئیه (۳۱ تیر)، ایران میزبان نشستی سهجانبه با مقامات ارشد روسیه و چین بود. هدف این نشست تقویت هماهنگی استراتژیک در مسائل هستهای، گسترش همکاریهای اقتصادی و بررسی راهکارهای مقابله با تحریمهای غربی بود. این نشست در آستانه مذاکرات ایران با تروئیکای اروپایی قرار داشت که قرار بود در استانبول برگزار شود.
واکنش ایران به تهدیدات اروپایی
گزارش «کریدل» اشاره میکند که مذاکرات ایران با تروئیکای اروپا شامل بررسی احتمال فعالسازی مکانیزم ماشه خواهد بود. این مکانیزم در صورت فعالسازی، تحریمهای سازمان ملل را ظرف ۳۰ روز بازمیگرداند. در پاسخ به تهدیدات اروپایی، ایران اعلام کرده که فعالسازی مکانیزم ماشه بهطور کامل رد میشود و عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، آن را به عنوان “اعلان جنگ” توصیف کرده است.
ائتلاف آمریکا–اروپا–اسرائیل برای مقابله با ظرفیتهای اقتصادی ایران
«کریدل»، همچنین از شکلگیری یک ائتلاف سهجانبه میان آمریکا، اروپا و رژیم اسرائیل بهمنظور جلوگیری از آزاد شدن ظرفیتهای اقتصادی ایران پس از ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵ خبر داده است. این تاریخ بهعنوان پایان محدودیتهای کلیدی برجام در نظر گرفته میشود. کشورهای اروپایی در تلاش هستند تا پیش از پایان تابستان ۲۰۲۵، مکانیزم ماشه را فعال کنند تا تحریمها دوباره اجرایی شوند.
پیشرفت در روابط اوراسیایی و گزینه خروج از NPT
ایران در نشستهای اخیر خود با روسیه و چین، بهویژه در زمینه تقویت همکاریهای هستهای، فناورانه و اقتصادی، بر حمایت از حق خود در بهرهبرداری صلحآمیز از انرژی هستهای تأکید کرده است. در این راستا، برخی مقامات ایرانی مطرح کردهاند که در صورت فعالسازی مکانیزم ماشه، ایران ممکن است از معاهده عدم اشاعه هستهای (NPT) خارج شود. این اقدام به معنای پایان بازرسیهای بینالمللی و حرکت به سمت راهبرد ابهام هستهای خواهد بود.
رویکرد دیپلماتیک ایران در برابر فشارهای غربی
در واکنش به فشارهای غربی، ایران در نشستهای اخیر خود با تروئیکای اروپا، مواضع اصولی خود در خصوص لغو تحریمها، حقوق هستهای و مخالفت با مکانیزم ماشه را اعلام کرده است. تهران همچنین اعلام کرده که آمادگی دارد مذاکرات فنی با آژانس بینالمللی انرژی اتمی را از سر بگیرد.
در مجموع باید گفت، ماههای منتهی به اکتبر ۲۰۲۵، دورهای حساس برای تعیین سرنوشت برجام و مسیر اقتصادی ایران خواهد بود. ایران با تقویت روابط اقتصادی و دیپلماسی هستهای با شرکای اوراسیایی خود، در حال کاهش وابستگی به ساختارهای مالی غرب و به دنبال راههای جایگزین برای رشد پایدار اقتصادی است.