رسانه تصویری خبر۲۴

درس‌هایی از سفیر عربستان برای جبران غفلت نمایندگی ایران در پکن

درس‌هایی از سفیر عربستان برای جبران غفلت نمایندگی ایران در پکن

در حالی‌که عربستان سعودی با استفاده از دیپلماسی فعال و هماهنگی میان طرح ویژن ۲۰۳۰ و ابتکار کمربند-راه چین، صدها میلیارد دلار سرمایه چینی جذب کرده، ایران هنوز در انتظار بهره‌برداری از سفر اخیر رئیس‌جمهور به پکن و نقش‌آفرینی اقتصادی سفارت خود در چین است.

- اندازه متن +

به گزارش خبر۲۴،طی چند سال گذشته به‌ویژه بعد از تحریم‌های آمریکا، راهبرد نگاه به شرق در دستور کار کشور و دولت قرار گرفت. راهبرد نگاه به شرق در واقع به دنبال آن بود تا نگاه تک بعدی به غرب را از سر تصمیمات کشور بردارد و ایران گزینه‌های متعددی برای روابط سیاسی و اقتصادی خود داشته باشد.بعد از آن با وجود تحریم‌ها، چین شریک اول تجاری ایران شد و نفت ایران را می‌خرید. از سوی دیگر، برنامه همکاری‌های مشترک ۲۵ ساله ایران و چین یا به اختصار سند همکاری ایران و چین در تاریخ ۷ فروردین ۱۴۰۰ امضا شد.به ادعای پترولیوم اکونومیست، حجم سرمایه‌گذاری معادل ۲۸۰ تا ۴۰۰ میلیارد دلار آمریکا عنوان شده که بخش چشمگیری از این سرمایه‌گذاری چینی‌ها طی سال نخست اجرای قرارداد ۲۵ ساله با آن‌ها به صنعت نفت‌وگاز ایران تزریق می‌شود و مابقی آن به‌صورت مرحله‌ای و براساس توافق دو طرف از سوی پکن در ایران انجام می‌شود. این سند بخشی از طرح یک کمربند یک راه چین است.عربستان سعودی نیز طی سال‌های اخیر از تمرکز ارتباط خود با آمریکا به‌خصوص پس از عدم حمایت آمریکا در برابر حملات یمن، دست برداشت و ارتباطات سیاسی و اقتصادی خود را با چین بیش از پیش افزایش داد.سایت وزارت خارجه چین گزارش می‌دهد که در سال ۲۰۲۴ تجارت بین چین و عربستان سعودی به ۱۰۷٫۵۳ میلیارد دلار رسید که صادرات چین به عربستان حدود ۵۰٫۰۵ میلیارد دلار و واردات چین از عربستان ۵۷٫۴۸ میلیارد دلار بوده است.طبق گزارش گمرک دولت چین، تجارت این کشور با ایران در سال ۲۰۲۴، حدود ۱۳.۴ میلیارد دلار بوده است. براساس داده‌های گمرک دولت ایران، در سال ۲۰۲۴ حجم تجارت ایران و چین حدود ۳۲.۳ میلیارد دلار بوده که یک حلقه مفقوده ۲۰ میلیارد دلاری در این بین دیده می‌شود.

چرا نقش سفارتخانه در اقتصاد مهم است؟
نکته حائز اهمیت در توسعه و بهبود روابط اقتصادی کشورهاست، عملکرد سفیر و سفارتخانه‌ها در کشور هدف است. بر همین اساس نقش سفارتخانه‌های کشورمان در کشورهای مختلف و بازارهای منطقه‌ای و بین‌المللی در معرفی و شناساندن جامعه اقتصادی کشورمان و همچنین استفاده از این نهادها برای توسعه بیشتر صادرات و مدیریت هدفمند وارادت، بسیار حائز اهمیت است چرا که دیپلماسی اقتصادی در فرآیند جهانی‌شدن و افزایش مناسبات اقتصادی و بازرگانی بین کشورها دارای اهمیت فراوانی است.طبق این موارد، نقش سفیر ایران در کشور چین که دومین غول اقتصادی دنیاست و ایران گزینه‌های محدودی برای حفظ روابط اقتصادی در زنجیره تامین جهانی دارد، اهمیت دوچندان دارد که اخیرا عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور ایران در دولت یازدهم و دوازدهم، به این سمت منصوب شد.سفیر ایران در چین وظیفه دارد که زمینه تحقق اهداف برنامه توسعه اقتصادی کشور را مهیا کند. به عنوان نمونه، سفیر عربستان سعودی در چین در مصاحبه‌ای با China Daily در اواسط سال ۲۰۲۳ تأکید کرده بود که هماهنگی میان طرح «ویژن ۲۰۳۰» عربستان و «کمربند و راه» چین، زمینه تقویت تجارت دوطرفه را فراهم کرده است.یا در یکی از گزارش‌های رویترز (۱ اوت ۲۰۲۴) آمده که صندوق سرمایه‌گذاری عمومی عربستان (Public Investment Fund) با مؤسسات مالی چینی قراردادهای تفاهم به ارزش ۵۰ میلیارد دلار امضا کرده است که زمینه‌های سرمایه‌گذاری دوجانبه، جریان سرمایه و همکاری در زیرساخت‌ها، انرژی سبز و اقتصاد دیجیتال را در بر می‌گیرد.
شاید به این فکر کنید که چینی‌ها تمایلی به همکاری با ایران ندارند. خاطرنشان می‌شود که سفیر چین در ایران در مقاله‌ای در ۳۰ نوامبر ۲۰۲۴ با عنوان «با هم ساختن کمربند و راه، چین و ایران دست در دست پیش می‌روند» بر اهمیت راهبردی همکاری چین-ایران در ابتکار راه ابریشم جدید چین یا «Belt and Road Initiative» تأکید کرده بود.با این حال، حدود ۲ ماه از سفر مسعود پزشکیان به چین می‌گذرد و هنوز دستاوردهای اقتصادی این سفر که متولی آن در درجه اول سفیر و سفارتخانه ایران در چین هستند، رونمایی نشده و ثمرات آن، در اقتصاد و سفره مردم ایران تاثیر نگذاشته است.در مجموع، راهبرد «نگاه به شرق» ایران فرصتی برای گسترش روابط اقتصادی با چین فراهم کرده، اما بهره‌برداری از این ظرفیت هنوز به‌طور مؤثر محقق نشده است. در حالی‌که عربستان سعودی با دیپلماسی اقتصادی فعال و نقش‌آفرینی مؤثر سفارت خود در پکن توانسته است میلیاردها دلار سرمایه چینی جذب کند، ایران هنوز از ظرفیت سفارتخانه‌اش در چین به‌صورت هدفمند و اقتصادی استفاده نکرده است. با توجه به محدودیت‌های ناشی از تحریم و اهمیت چین در زنجیره تأمین جهانی، نقش سفیر ایران در پکن باید از سطح تشریفات دیپلماتیک فراتر رفته و به موتور محرک همکاری‌های اقتصادی واقعی تبدیل شود.
ارسال دیدگاه
0 دیدگاه

نظر شما در مورد این مطلب چیه؟

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *