گزارش اختصاصی خبر ۲۴؛ آمارهای جدید نشان میدهد که تجرد قطعی زنان ۵۰ ساله از ۱.۱ درصد در سال ۱۳۶۵ به ۷.۷ درصد در سال ۱۴۰۲ رسیده است؛ این افزایش ۷ برابری نشاندهنده تغییرات عمیق در الگوی ازدواج و زندگی فردی در ایران است. علاوه بر این، تعداد ازدواجها از ۸۰۰ هزار در سال ۱۳۹۲ به ۴۸۰ هزار در سال ۱۴۰۳ کاهش یافته، که نشاندهنده کاهش ۶۰ درصدی است.
همزمان، روند کاهش نرخ باروری نیز بهشدت شتاب گرفته است. در حالی که در سال ۱۳۶۵، هر زن ایرانی بهطور متوسط ۶.۸ فرزند به دنیا میآورد، این رقم در سال ۱۴۰۳ به کمتر از ۱.۵ فرزند کاهش یافته است. این کاهش شدید در نرخ فرزندآوری نه تنها به کاهش نیروی کار جوان و فعال میانجامد، بلکه میتواند در بلندمدت با کاهش جمعیت جوان، فشار زیادی بر سیستمهای اجتماعی، به ویژه در زمینههای بازنشستگی، بهداشت و خدمات اجتماعی وارد کند.
یکی از دیگر پیامدهای مهم این روند، افزایش فاصله میان فرزند اول و دوم در خانوادههاست. طبق آمار، این فاصله به ۶ سال رسیده است. همچنین، متوسط سن ازدواج زنان ایرانی به ۲۴.۵ سال افزایش یافته و سن اولین فرزندآوری به ۲۷.۵ سال رسیده است. این تغییرات در الگوی ازدواج و فرزندآوری بهویژه در مناطق شهری، از جمله تهران که میانگین سن اولین فرزندآوری به ۳۰ سال هم رسیده، مشهودتر است.
اگرچه این تحولات در بسیاری از کشورهای جهان مشاهده میشود، اما در ایران بهویژه با توجه به جمعیت جوان و ظرفیتهای بالقوه کشور، این تغییرات میتواند پیامدهای خطرناکی در زمینه رشد اقتصادی، شکافهای اجتماعی و حتی امنیت ملی به همراه داشته باشد.
راهکارهای مقابله
برای مقابله با این بحران، سیاستها و برنامهریزیهای جدی در راستای ترویج ازدواج و فرزندآوری ضروری است. در این راستا، دولت باید بهویژه در زمینه حمایت از خانوادهها از طریق سیاستهای تشویقی و کمکهای مالی، تسهیلات مسکن، و بهبود شرایط شغلی برای جوانان گامهای مؤثری بردارد. همچنین، لازم است که فرهنگی مبتنی بر پذیرش مسئولیتهای خانوادگی و حمایت از مادران و پدران در تمامی مراحل زندگی مشترک ترویج شود تا روند کاهش ازدواج و فرزندآوری در ایران معکوس گردد.
نظر شما در مورد این مطلب چیه؟