به گزارش خبر۲۴،در بازه زمانی ۲۴ ساعت اخیر، پیکره‌ای از شایعات هدفمند با تمرکز بر حوزه‌های امنیتی، معیشتی و رسانه‌ای تولید و بازنشر شده‌اند که الگوی روشنی از «هم‌راستایی گسل‌های اجتماعی با حملات شناختی ترکیبی» را نمایان می‌سازد. این روایت‌سازی‌ها در ظاهر پراکنده، اما در باطن به‌شدت «هماهنگ‌شده و هدفمند» بوده‌اند.
محور اول | اجتماعی ـ معیشتی ـ زیست‌محیطی
-شایعه: سوختن ۲۰ هزار نخل در اروندکنار
– تاکتیک شناختی:
تبدیل یک بحران طبیعی یا فنی به مسئله «تبعیض ساختاری»
القای ناکارآمدی دولت در کنترل بحران‌های حیاتی
تحریک احساسات قومی/منطقه‌ای به‌ویژه در مناطق مرزی جنوب
-تحلیل شناختی:
شبکه عملیات روانی، با استفاده از تصاویر و اعداد اغراق‌آمیز، در پی ایجاد ذهنیت «دولت علیه مردم جنوب» است. در این چارچوب، تخریب اعتماد به توانایی مدیریتی دولت، هم‌زمان با تشدید حس قربانی بودن اقوام، پی‌گرفته شده است.
محور دوم | امنیتی ـ رسانه‌ای ـ اطلاعاتی
– شایعات:
– ادعای اسرائیل درباره ابزار ویژه ترور مقامات ایرانی
-بازداشت ۵ شهروند کرد در نقده و سردشت
– تاکتیک‌های شناختی:
القای نفوذ بی‌مهار اسرائیل در ساختار امنیتی کشور
بازنمایی ترورهای گذشته به‌عنوان «نشانه فروپاشی امنیتی»
تعمیم بازداشت امنیتی به «رفتار با تمام کردها» برای تحریک قوم‌گرایی
– تحلیل شناختی:
در این حوزه تلاش شده است دو خط عملیات به‌صورت هم‌زمان اجرا شود:
۱. تضعیف توان اطلاعاتی ایران با ایجاد افسانه اسرائیلیِ «قدرت بی‌رقیب نفوذ»
۲. پیوند زدن امنیت با سرکوب قومی، در راستای گسستن پیوندهای ملی و نهادینه‌سازی تصور «ظلم امنیتی علیه اقوام»
محور سوم | سیاسی ـ دیپلماتیک ـ روانی
-شایعات:
– آتش در نزدیکی سفارت ایتالیا
– ادعای جیره‌بندی گسترده آب در تهران
-تاکتیک‌های شناختی:
نمایش ناامنی پایتخت پس از تنش منطقه‌ای
القای اینکه حتی پایتخت، پس از جنگ‌های فرامرزی، مصون از بحران نیست
ساخت ذهنیت فروپاشی خدمات عمومی در کلان‌شهرها
تحلیل شناختی:
هدف این خط عملیات، ایجاد «ذهنیت تسری‌یافته بحران» است؛ به این معنا که فضای تنش منطقه‌ای (مثلاً جنگ غزه یا حمله به مراکز حساس) به‌گونه‌ای بازنمایی می‌شود که مردم احساس کنند حتی در تهران نیز امنیت و ثبات وجود ندارد. این القاء می‌تواند زمینه‌ساز هراس عمومی و موج نارضایتی از حاکمیت در سطح بین‌المللی شود.
جمع‌بندی عملیات شناختی
ویژگی‌های مشترک و راهبردی عملیات روانی اخیر به شرح زیر است:
تجمیع شایعات ریزمحور در محورهای بزرگ‌تر ناامنی و ناکارآمدی
استفاده از تکنیک تصویرسازی احساسی (نخل، دود، بازداشت، آب) برای درگیرسازی روان عمومی
پیوند دادن جنگ‌های خارجی با فضای داخلی برای القای بحران همه‌جانبه
هدف‌گیری اعتماد عمومی به نهادهای حیاتی: دولت، اطلاعات، خدمات شهری، مدیریت بحران
در مجموع باید گفت، ما با نمونه‌ای از «حمله ترکیبی ادراکی – احساسی – امنیتی» مواجهیم که تلاش دارد با بهره‌گیری از «تصاویر بومی و ادعاهای فراملی»، ادراک عمومی را از «نظم، کفایت و امنیت» به «فروپاشی، تبعیض و نفوذ» تغییر دهد.
